Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) được dự báo sẽ giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp tuần tới và cân nhắc giảm tốc độ cắt giảm chương trình mua trái phiếu kể từ năm tài khóa tới – động thái thể hiện lập trường thận trọng trong quá trình bình thường hóa chính sách tiền tệ vẫn đang nới lỏng.

Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng Thống đốc Kazuo Ueda có thể phát đi tín hiệu ít mềm mỏng hơn về triển vọng lãi suất, trong bối cảnh áp lực lạm phát trong nước – đặc biệt là giá lương thực – vẫn dai dẳng, trong khi căng thẳng thương mại toàn cầu do Mỹ gây ra có dấu hiệu hạ nhiệt.

Phát biểu gần đây, ông Ueda cho biết nếu các cuộc đàm phán thương mại có tiến triển, sự bất ổn chính sách giảm bớt và kinh tế toàn cầu phục hồi, thì tăng trưởng của Nhật Bản cũng sẽ được hỗ trợ – cho thấy BoJ sẵn sàng tiếp tục lộ trình nâng lãi suất nếu điều kiện thuận lợi.

Tại cuộc họp kết thúc ngày 17 tháng 6, BoJ nhiều khả năng giữ nguyên lãi suất chính sách ngắn hạn ở mức 0.5%. Thị trường đang theo dõi chặt chẽ kế hoạch giảm dần chương trình mua trái phiếu hiện tại, vốn kéo dài đến cuối tháng 3 năm 2025, cũng như khả năng công bố chương trình thay thế cho đến năm tài khóa 2026.

Các nguồn tin cho biết BoJ sẽ tránh điều chỉnh mạnh kế hoạch hiện hành, và nhiều khả năng sẽ giảm dần tốc độ mua trái phiếu từ năm tài khóa tới để không làm gián đoạn thị trường. Dự báo, BoJ có thể giảm quy mô mua trái phiếu hàng quý xuống khoảng 200 tỷ yên – một nửa mức cắt giảm theo kế hoạch năm ngoái.

Một nguồn tin thân cận nhận định: “Quá trình giảm mua trái phiếu diễn ra suôn sẻ cho đến nay, và việc nới thêm không gian cho thị trường là hợp lý.” Một nguồn khác cho biết, BoJ muốn để thị trường quyết định mức lợi suất, song vẫn cần đảm bảo việc cắt giảm không gây xáo trộn lớn.

Áp lực lạm phát từ giá gạo là tâm điểm chú ý

Năm ngoái, BoJ đã chấm dứt kiểm soát đường cong lợi suất và bắt đầu cắt giảm chương trình mua trái phiếu quy mô lớn nhằm rút dần khỏi một thập kỷ nới lỏng mạnh mẽ. Lãi suất ngắn hạn cũng đã được nâng lên 0.5% vào tháng 1, phản ánh đánh giá rằng nền kinh tế đang tiến gần hơn đến mục tiêu lạm phát 2%.

Tuy nhiên, những bất ổn về chính sách thương mại, đặc biệt từ nguy cơ Mỹ áp thuế, đã ảnh hưởng đến kỳ vọng về thời điểm tăng lãi suất tiếp theo. Nhà đầu tư đang chờ đợi mọi tín hiệu từ Ueda trong cuộc họp báo diễn ra lúc 3:30 chiều ngày 17 tháng 6.

Trong cuộc họp trước, BoJ đã hạ dự báo tăng trưởng và lạm phát do lo ngại về ảnh hưởng từ chiến tranh thương mại. Nhưng gần đây, tâm lý thị trường đã phần nào cải thiện khi Mỹ có lập trường hòa giải hơn, dù Tokyo và Washington vẫn chưa đạt được thỏa thuận thương mại song phương.

Dù vậy, một số nhà phân tích cho rằng BoJ sẽ khó kéo dài thời gian chờ đợi trước khi tiếp tục nâng lãi suất, bởi áp lực lạm phát từ giá lương thực, đặc biệt là gạo – một mặt hàng thiết yếu – đang gia tăng.

Tính đến tháng 4, lạm phát tại Nhật Bản đã vượt mục tiêu 2% trong hơn ba năm và đạt mức 3.5%, cao nhất trong hơn hai năm, chủ yếu do giá thực phẩm tăng đến 7%.

Ông Ueda thừa nhận rằng áp lực giá có thể làm thay đổi kỳ vọng lạm phát trong dân chúng, điều mà BoJ đang theo dõi chặt chẽ. Ông cảnh báo: “Chúng ta cần cẩn trọng xem xét ảnh hưởng của lạm phát thực phẩm đến lạm phát cơ bản, đặc biệt khi mức lạm phát hiện tại gần với mục tiêu 2% hơn so với những năm trước.”

Theo bà Mari Iwashita, chiến lược gia tại Nomura Securities, các phát biểu gần đây của Thống đốc Ueda cho thấy BoJ đang điều chỉnh thông điệp chính sách – không chỉ tập trung vào rủi ro suy giảm mà còn thừa nhận khả năng lạm phát và tăng trưởng có thể vượt kỳ vọng.