Chính sách thương mại của Trump khiến thị trường Mỹ đứng trước nguy cơ khủng hoảng

Chính sách thương mại của Trump khiến thị trường Mỹ đứng trước nguy cơ khủng hoảng

Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

09:16 22/04/2025

Làn sóng bán tháo dữ dội đang càn quét khắp thị trường Mỹ, với cổ phiếu, trái phiếu chính phủ dài hạn và USD đồng loạt lao dốc, phản ánh rõ nét hệ quả trực tiếp từ các quyết sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump. Bức tranh kinh tế ảm đạm này đang làm dấy lên ba mối lo ngại chính có thể xói mòn nền tảng kinh tế vững chắc nhất thế giới.

Đầu tiên, cuộc chiến thương mại tổng lực mà Tổng thống Trump phát động đang đe dọa nghiêm trọng đến vị thế kinh tế toàn cầu của Hoa Kỳ. Những rào cản thuế quan quy mô lớn chưa từng thấy trong một thế kỷ qua đã được áp đặt rồi nới lỏng một cách thiếu nhất quán, tạo ra một môi trường đầu tư bất ổn và khó lường. Hậu quả đang dần hiện rõ qua các chỉ số kinh tế. Điển hình là xuất khẩu của Hàn Quốc sang Mỹ đã sụt giảm mạnh 14% trong 20 ngày đầu tháng 4 so với cùng kỳ năm trước, đặc biệt nghiêm trọng trong lĩnh vực ô tô và linh kiện - một dấu hiệu sớm về tác động tiêu cực của các rào cản thương mại.

Thứ hai, kế hoạch cắt giảm thuế khổng lồ trị giá 4.5 nghìn tỷ USD đang đe dọa đẩy thâm hụt ngân sách Mỹ - vốn đã ở mức kỷ lục - lên những tầm cao mới. Trong sáu tháng kể từ tháng 10 năm ngoái, thâm hụt đã đạt mức báo động 1.3 nghìn tỷ USD. Quốc hội do đảng Cộng hòa kiểm soát hiện đang tranh luận về các biện pháp cắt giảm chi tiêu để bù đắp chi phí gia hạn và mở rộng chính sách giảm thuế cho cá nhân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, với khối nợ quốc gia khổng lồ 36.6 nghìn tỷ USD đang chờ được tài trợ, nếu các nhà đầu tư quốc tế - những người vẫn xem trái phiếu kho bạc Mỹ là tài sản "không rủi ro" của thế giới - bắt đầu đòi hỏi phần bù rủi ro cao hơn, chi phí tài chính có thể tăng vọt đến mức không thể kiểm soát.

Mối lo ngại thứ ba, có lẽ gây lo lắng nhất cho các nhà phân tích tài chính dài hạn, là áp lực mà Tổng thống Trump đang tạo ra lên Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell. Tổng thống công khai chỉ trích Powell, vì không sớm hạ lãi suất và thậm chí đã cân nhắc khả năng sa thải vị chủ tịch Fed trước khi kết thúc nhiệm kỳ vào năm 2026 - một động thái có tính pháp lý không chắc chắn và có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng về tính độc lập của ngân hàng trung ương.

Powell đã kiên định với quan điểm ưu tiên kiềm chế lạm phát, đặc biệt khi kỳ vọng về giá cả của công chúng đang vượt xa mục tiêu của Fed. Trước áp lực từ Nhà Trắng, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và các cố vấn khác đã phải lên tiếng phản đối ý tưởng sa thải Powell, theo báo cáo của Wall Street Journal, nhằm bảo vệ tính độc lập vốn là nền tảng uy tín của Fed.

Phản ứng của thị trường đối với tình hình này không thể rõ ràng hơn. Các nhà đầu tư đang ồ ạt chuyển hướng sang các công cụ trái phiếu kỳ hạn ngắn của Mỹ đồng thời tháo chạy khỏi trái phiếu dài hạn, phản ánh tâm lý e ngại về rủi ro từ những biến động chính sách khó lường. Lợi suất trái phiếu kho bạc 20 năm đã vượt ngưỡng 4,9% vào ngày 21 tháng 4, sau khi đã đạt đỉnh vào đầu tháng. Đồng thời, dòng vốn đang tìm đến các tài sản ngoài lãnh thổ Mỹ khi đồng đô la liên tục mất giá.

Chỉ số S&P 500 cũng phản ánh tâm lý bi quan của thị trường khi giảm mạnh 2/8% vào trưa ngày 21 tháng 4, phần lớn do thiếu tiến triển trong các cuộc đàm phán thương mại nhằm giảm thuế quan đã được áp dụng từ đầu tháng. Sự sụt giảm này đặc biệt đáng chú ý vì xảy ra trong bối cảnh nhiều công ty đang công bố kết quả kinh doanh quý I/2025.

Mặc dù tình hình đang diễn biến tiêu cực, các nhà phân tích vẫn chỉ ra rằng thị trường vốn Mỹ chưa có đối thủ cạnh tranh rõ ràng trên toàn cầu. Nếu nhiệm kỳ của Powell kết thúc vào năm 2026 với một quá trình chuyển giao trật tự, và nếu các thỏa thuận thương mại giảm thuế quan được đàm phán thành công, thiệt hại kinh tế có thể được hạn chế đáng kể.

Tuy nhiên, những vết nứt đang xuất hiện và lan rộng với tốc độ đáng báo động cho thấy những điểm yếu tiềm ẩn của nền kinh tế có thể bùng phát thành khủng hoảng nếu bất kỳ quyết sách nào đẩy tình hình vượt qua điểm tới hạn. Cuộc tranh luận giữa các nhà hoạch định chính sách, các nhà đầu tư và các chuyên gia kinh tế về hướng đi trong tương lai của nền kinh tế Mỹ chưa bao giờ trở nên gay gắt như hiện nay.

Reuters

Broker listing

Cùng chuyên mục

Các chỉ số chứng khoán Mỹ tăng vọt sau chuỗi dữ liệu kinh tế tích cực - Thị trường Goldilocks trở lại, kịch bản cắt giảm lãi suất lùi xa

Các chỉ số chứng khoán Mỹ tăng vọt sau chuỗi dữ liệu kinh tế tích cực - Thị trường Goldilocks trở lại, kịch bản cắt giảm lãi suất lùi xa

Thị trường chứng khoán Mỹ đang ăn mừng nhờ sự kết hợp của lợi nhuận doanh nghiệp vượt kỳ vọng và dữ liệu kinh tế tích cực, đẩy S&P 500 và Nasdaq liên tục lập đỉnh mới trong năm 2025. Bất chấp những lo ngại về chính trị và lãi suất, tâm lý nhà đầu tư vẫn lạc quan nhờ tăng trưởng tiêu dùng mạnh mẽ và niềm tin vào sự kiên cường của nền kinh tế Mỹ.
Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Nhật Bản chạm đỉnh: Động lực nào đang thúc đẩy xu hướng tăng?

Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Nhật Bản chạm đỉnh: Động lực nào đang thúc đẩy xu hướng tăng?

Lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm đã tăng vọt lên mức cao nhất kể từ năm 2008, phản ánh kỳ vọng về chính sách tài khóa mở rộng sau bầu cử, khả năng cắt giảm thuế tiêu dùng và căng thẳng thương mại leo thang với Hoa Kỳ. Khi bất ổn chính trị gia tăng trước thềm cuộc bầu cử Thượng viện ngày 20/7, nhà đầu tư đang chuẩn bị cho khả năng phát hành nợ gia tăng và sự thay đổi trong định hướng tài khóa kéo dài nhiều thập kỷ của Nhật Bản.
Trump tiếp tục chỉ trích Chủ tịch Fed Powell, để ngỏ khả năng sa thải giữa lo ngại về tính độc lập của ngân hàng trung ương

Trump tiếp tục chỉ trích Chủ tịch Fed Powell, để ngỏ khả năng sa thải giữa lo ngại về tính độc lập của ngân hàng trung ương

Tổng thống Donald Trump cho biết ông không có kế hoạch sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell, dù vẫn để ngỏ khả năng này. Ông tiếp tục chỉ trích Powell vì không hạ lãi suất và đề cập đến dự án cải tạo trụ sở Fed như một lý do có thể dẫn đến thay đổi nhân sự. Các chuyên gia và nghị sĩ cảnh báo việc can thiệp vào Fed có thể đe dọa tính độc lập của ngân hàng trung ương và gây bất ổn thị trường.
Thị trường chao đảo theo trò chơi quyền lực từ Washington - Số phận của Powell sẽ ra sao?

Thị trường chao đảo theo trò chơi quyền lực từ Washington - Số phận của Powell sẽ ra sao?

Thị trường chứng khoán khởi đầu phiên với tâm lý căng thẳng sau khi có tin Trump không chỉ cân nhắc việc sa thải Powell mà còn được cho là đã chuẩn bị sẵn thư sa thải. Ngay sau đó, Tổng thống "lật kèo", bất ngờ khẳng định chưa có kế hoạch cụ thể nào nhằm thay Powell. Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của tác giả Stephen Innes.
Tâm lý nhà sản xuất Nhật Bản cải thiện trong tháng 7 bất chấp lo ngại về thuế quan

Tâm lý nhà sản xuất Nhật Bản cải thiện trong tháng 7 bất chấp lo ngại về thuế quan

Tâm lý kinh doanh của các nhà sản xuất Nhật Bản đã cải thiện nhẹ trong tháng 7, được thúc đẩy bởi dấu hiệu phục hồi trong ngành bán dẫn. Tuy nhiên, những lo ngại về thuế quan từ Mỹ và xuất khẩu sụt giảm vẫn gây áp lực lên các lĩnh vực chủ chốt như ô tô. Trong khi đó, ngành dịch vụ cho thấy sự phân hóa rõ rệt, phản ánh môi trường kinh tế còn nhiều bất định.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ