Không phải Trung Quốc, Mỹ mới là vấn đề đau đầu của Úc

Không phải Trung Quốc, Mỹ mới là vấn đề đau đầu của Úc

Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

09:11 07/05/2025

Chính phủ mới của Úc phải đối mặt với một thách thức chiến lược lớn hơn từ Washington so với từ Bắc Kinh. Chính sách đối ngoại của Mỹ ngày càng trở nên khó đoán, trong khi Trung Quốc ngày càng mạnh mẽ hơn.

Cử tri đã trao cho Thủ tướng Anthony Albanese một nhiệm kỳ mạnh mẽ, hướng tới sự tiếp nối thay vì thay đổi. Úc phải đối mặt với một bức tranh an ninh toàn cầu bấp bênh và cuộc chiến thương mại của Donald Trump đang gây thiệt hại cho nền kinh tế. Quỹ Tiền tệ Quốc tế đã hạ mức dự báo tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội trong năm nay xuống 1.6% từ 2.1%, viện dẫn thuế quan của Mỹ, họ cho rằng vấn đề này có thể dẫn đến giảm 13 tỷ USD sản lượng.

Úc và Mỹ là hai trong số những đồng minh thân thiết nhất, đã chiến đấu sát cánh trong mọi cuộc xung đột lớn kể từ Thế chiến thứ nhất. Trong những năm gần đây và thông qua các chính phủ kế tiếp, họ đã thắt chặt quan hệ đối tác của mình khi đối mặt với một dấu ấn quân sự ngày càng lớn mà Trung Quốc đang đặt xuống trên khắp khu vực.

Nhưng nhận thức của công chúng gần đây đã thay đổi đáng kể, 64% người Úc nói trong một cuộc thăm dò gần đây rằng họ không có “nhiều” sự tin tưởng (32%) hoặc không tin tưởng “chút nào” (32%) vào khả năng hành động có trách nhiệm của Washington trên thế giới. “Hiệu ứng Trump” cũng được cho là một trong những lý do khiến phe đối lập bảo thủ bị đè bẹp trong cuộc bầu cử cuối tuần trước. Lãnh đạo Peter Dutton, người ban đầu ủng hộ các chiến thuật của Trump, đã mất ghế nghị viện của mình.

Richard McGregor, thành viên cấp cao về Đông Á tại Viện Lowy, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Sydney, lưu ý. “Quân bài tẩy lớn không phải là Trung Quốc, mà là Mỹ. Chúng ta biết Bắc Kinh muốn gì. Nó đang đẩy mạnh dấu ấn khu vực và tham vọng lãnh thổ của mình. Mỹ mới là biến số trong phương trình này.”

Tầm quan trọng về quân sự và chính trị của Mỹ đơn giản là quá quan trọng để phai nhạt, đặc biệt khi Canberra cố gắng quản lý sự trỗi dậy của Bắc Kinh trong khu vực. Năm 2021, chính phủ đã công bố một thỏa thuận với Washington và London, được gọi là Aukus, để trang bị cho Úc tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân trong những thập kỷ tới. Vào tháng Hai, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth đã nhắc lại sự ủng hộ đối với hiệp ước này. Trump và Albanese đã nói chuyện sau cuộc bầu cử trong một cuộc gọi mà nhà lãnh đạo Úc mô tả là “ấm áp và tích cực”.

Nhưng tầm nhìn về thương mại toàn cầu của Trump đang gây ra những xáo trộn. Mới nhất là kế hoạch của Washington áp thuế 100% đối với phim nước ngoài, điều này có thể ảnh hưởng đến các bộ phim được sản xuất tại Úc, một địa điểm phổ biến cho các sản phẩm của Hollywood trong những năm gần đây do chi phí thấp hơn. Úc đã cam kết bảo vệ ngành công nghiệp địa phương.

Theo lời của cựu Thủ tướng Malcolm Turnbull, sự hỗn loạn của Trump là một “món quà cho Trung Quốc”. Sự bất ổn đã giúp thúc đẩy câu chuyện của Bắc Kinh rằng họ là người ủng hộ trật tự dựa trên luật lệ tốt hơn. Trong khi nhà lãnh đạo Mỹ thất thường, thì Bắc Kinh lại có thể đoán trước được — ngay cả khi đôi khi hiếu chiến.

Chính phủ của Albanese đã dành vài năm qua để xây dựng cầu nối với Bắc Kinh, đối tác thương mại lớn nhất của quốc gia. Năm 2020, Trung Quốc đã áp đặt các hạn chế thương mại đối với mọi thứ, từ lúa mạch, rượu, thịt bò, than đá, bông đến tôm hùm, và chỉ dỡ bỏ chúng gần đây. Bất chấp sự thiết lập lại trong quan hệ kinh tế, dư luận có lẽ còn tiêu cực hơn đối với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới so với Trump. Chỉ 17% người Úc tin tưởng Trung Quốc hành động có trách nhiệm, theo một cuộc thăm dò của Viện Lowy năm 2024, và hầu hết vẫn rất hoài nghi về ý định của nước này. Các cuộc tập trận quân sự bắn đạn thật gần đây ngoài khơi bờ biển Úc càng làm xấu đi tình cảm giưa 2 quốc gia này.

Trong nhiều thập kỷ, Úc đã có thể dựa vào Mỹ như một đồng minh an ninh và Trung Quốc như một đối tác kinh tế. Vị trí thoải mái đó có thể sắp kết thúc. Thay vào đó, Canberra có thể thấy rằng tương lai của họ nằm ở việc xây dựng mối quan hệ với các quốc gia khác có chung mối quan tâm chiến lược về sự quyết đoán của Trung Quốc và sự thất thường của Trump để giúp đẩy lùi các khía cạnh gây bất ổn của cả hai.

Dữ liệu năm 2022-23 cho thấy 81% hàng hóa và dịch vụ xuất khẩu của Úc là sang châu Á. Đúng vậy, một phần lớn trong số đó là Trung Quốc, nhưng việc xây dựng mối quan hệ thậm chí còn tốt hơn với Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á gồm 10 thành viên có thể giúp đa dạng hóa các lợi ích kinh doanh và an ninh. Canberra có thể tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như công nghệ, quốc phòng và phát triển kinh tế, sử dụng các khuôn khổ hiện có với Đông Nam Á và Ấn Độ làm bàn đạp.

Rõ ràng là tương lai kinh tế của Úc nằm vững chắc trong khu vực. Câu hỏi bây giờ không phải là có nên tham gia hay không, mà là chính phủ Albanese có thể làm điều đó sâu sắc đến mức nào trong khi khéo léo điều hướng mối quan hệ của mình với hai siêu cường.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Nhận định USD/JPY và AUD/USD: Đàm phán thương mại Mỹ - Nhật và chính sách tài chính của Trung Quốc là tâm điểm

Nhận định USD/JPY và AUD/USD: Đàm phán thương mại Mỹ - Nhật và chính sách tài chính của Trung Quốc là tâm điểm

Các cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Nhật được nối lại, với hy vọng đạt được thỏa thuận trước ngày 1 tháng 8 khi Nhật Bản tìm cách tránh mức thuế 25% của Mỹ. Một thỏa thuận thương mại dỡ bỏ thuế quan của Mỹ có thể khơi lại kỳ vọng tăng lãi suất của BoJ và thúc đẩy nhu cầu đồng JPY. Tỷ giá AUD/USD hướng đến mốc 0.6550 nếu Bắc Kinh công bố gói kích thích kinh tế mới hoặc nếu PBoC bất ngờ cắt giảm lãi suất cho vay cơ bản quan trọng.
Chuỗi cung ứng châu Á bị Mỹ siết chặt vì lo ngại Trung Quốc

Chuỗi cung ứng châu Á bị Mỹ siết chặt vì lo ngại Trung Quốc

Mỹ ngày càng lo ngại việc hàng hóa Trung Quốc “đội lốt” các nước Đông Nam Á như Việt Nam hay Indonesia để né thuế cao. Tuy nhiên, nhiều bằng chứng cho thấy phần lớn sản xuất ở khu vực này là thật sự, không phải chỉ là trung chuyển. Trong cuộc cạnh tranh giữa hai siêu cường, các quốc gia như Việt Nam đang đứng trước nguy cơ bị cuốn vào cuộc chơi lớn, dù không phải là nhân vật chính.
Nhận định USD/JPY và AUD/USD: Dữ liệu tâm lý người tiêu dùng Mỹ và động thái từ các ngân hàng trung ương

Nhận định USD/JPY và AUD/USD: Dữ liệu tâm lý người tiêu dùng Mỹ và động thái từ các ngân hàng trung ương

Lạm phát toàn phần của Nhật Bản đã giảm xuống còn 3.3% trong tháng 6, trong khi lạm phát lõi tăng lên 3.4%, làm dấy lên đồn đoán về chính sách của BoJ. Tỷ giá AUD/USD giảm 0.60% vào ngày 17 tháng 7 khi các dự đoán về việc cắt giảm lãi suất của Úc tăng lên sau khi tỷ lệ thất nghiệp bất ngờ tăng lên 4.3% trong tháng 6. Khảo sát tâm lý người người tiêu dùng của đại học Michigan được dự kiến sẽ cải thiện; mức tăng cao hơn có thể làm giảm các dự đoán về lãi suất của Fed và tác động đến cặp tỷ giá USD/JPY và AUD/USD.
Giá cả tăng, lương giảm: Người Nhật sẽ quay lưng với chính trị truyền thống?
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Giá cả tăng, lương giảm: Người Nhật sẽ quay lưng với chính trị truyền thống?

Đồng yên mất giá đang không chỉ khiến đời sống người dân Nhật Bản thêm khó khăn mà còn làm thay đổi cả bức tranh chính trị của đất nước này. Khi lạm phát tăng, thu nhập giảm và du khách nước ngoài đổ xô tới tiêu xài, nhiều cử tri Nhật cảm thấy bị bỏ lại phía sau. Trong bối cảnh đó, những đảng phái cực hữu như Sanseito bắt đầu thu hút sự chú ý, với thông điệp bài ngoại, chống toàn cầu hóa và hứa hẹn "đưa người Nhật lên trước tiên".
Nhận định USD/JPY và AUD/USD: Đàm phán thương mại và lạm phát Mỹ tác động mạnh mẽ lên thị trường

Nhận định USD/JPY và AUD/USD: Đàm phán thương mại và lạm phát Mỹ tác động mạnh mẽ lên thị trường

Cặp USD/JPY chịu ảnh hưởng từ chỉ số Reuters Tankan tăng mạnh, củng cố kỳ vọng về việc Ngân hàng Nhật Bản (BoJ) thắt chặt chính sách tiền tệ vào năm 2025. Trong khi đó, triển vọng của AUD/USD phụ thuộc vào hoạt động xây dựng tại Úc và các chính sách kích thích kinh tế của Trung Quốc. Chỉ số Giá Sản xuất (PPI) của Mỹ, dự kiến tăng 2.5% so với cùng kỳ, sẽ là yếu tố then chốt định hình kỳ vọng cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang (Fed), từ đó ảnh hưởng đến xu hướng của cả hai cặp tiền này.
Thủ tướng Úc cần giữ quan điểm trung lập trong chuyến thăm Trung Quốc

Thủ tướng Úc cần giữ quan điểm trung lập trong chuyến thăm Trung Quốc

Trong chuyến thăm Trung Quốc, Thủ tướng Úc Anthony Albanese tìm cách thúc đẩy thương mại và du lịch, nhưng căng thẳng địa chính trị giữa Washington và Bắc Kinh — đặc biệt xoay quanh vấn đề Đài Loan — đang đặt Canberra vào thế khó. Úc không muốn hy sinh cơ hội kinh tế với Trung Quốc, cũng như không thể buông lơi mối quan hệ an ninh lâu đời với Mỹ. Trong bối cảnh đó, Albanese chọn cách giữ lập trường trung lập và tập trung vào lợi ích chung với cả hai bên.
Nhận định USD/JPY và AUD/USD: Thuế quan, BoJ và dữ liệu kinh tế Trung Quốc là tâm điểm tuần này

Nhận định USD/JPY và AUD/USD: Thuế quan, BoJ và dữ liệu kinh tế Trung Quốc là tâm điểm tuần này

Thuế quan 25% của Trump sẽ khiến đàm phán thương mại Mỹ–Nhật thêm căng, làm giảm triển vọng nâng lãi suất của BoJ trong năm 2025. Dữ liệu thương mại mạnh từ Trung Quốc có thể thúc đẩy AUD/USD, ngược lại nếu yếu thì kích hoạt kỳ vọng RBA giảm lãi suất. Phát biểu của các quan chức Fed hôm nay có thể định hình kỳ vọng lãi suất, tác động tới xu hướng USD/JPY và AUD/USD.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ