Theo Bloomberg, các quốc gia châu Á chiếm đa số trong danh sách bị áp thuế mới, làm dấy lên suy đoán rằng Washington đang điều chỉnh chiến thuật để tác động gián tiếp đến chuỗi cung ứng của Trung Quốc thay vì đối đầu trực diện.

Trong khi đó, The Kobeissi Letter nhận định:

“Mỹ vừa đạt được thỏa thuận thương mại với Việt Nam, trong đó áp mức thuế 40% đối với hàng hóa được định tuyến lại qua quốc gia này – một động thái rõ ràng nhằm ngăn chặn hành vi tái xuất khẩu từ Trung Quốc. Đây có thể xem là một dạng chiến tranh thương mại ủy nhiệm.”

Theo nội dung thỏa thuận, Việt Nam chấp nhận áp thuế 20% đối với hàng hóa xuất khẩu trực tiếp sang Mỹ và thuế trừng phạt 40% đối với các lô hàng trung chuyển. Đồng thời, hàng hóa từ Mỹ sang Việt Nam sẽ được miễn thuế (0%). Thỏa thuận này có thể trở thành hình mẫu cho các hiệp định thương mại song phương khác nhằm ngăn Trung Quốc sử dụng bên thứ ba để lách thuế.

Việc tập trung vào các quốc gia châu Á trong gói thuế mới cho thấy chính quyền Mỹ có thể đang sử dụng các biện pháp thuế quan như công cụ đàm phán, buộc các nước này hợp tác trong việc kiểm soát dòng chảy thương mại có liên quan đến Trung Quốc.

Xuất khẩu Trung Quốc chuyển hướng: Dữ liệu làm gia tăng nghi ngờ về “chiến tranh ủy nhiệm”

Trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ-Trung tiếp tục leo thang, các nhà phân tích theo dõi sát sao dữ liệu thương mại của Trung Quốc để đánh giá tác động thực tế từ các lệnh thuế. Số liệu tháng 5 cho thấy Trung Quốc đang đẩy mạnh hoạt động tái xuất khẩu qua bên thứ ba để né tránh thuế.

Xuất khẩu trực tiếp từ Trung Quốc sang Mỹ trong tháng 5 giảm 43% so với cùng kỳ năm ngoái (YoY), trong khi tổng xuất khẩu tăng 4,8%. Đáng chú ý, xuất khẩu sang các nước ASEAN tăng 15% và sang EU tăng 12%. The Kobeissi Letter cho biết:

“Xuất khẩu trị giá 3.4 tỷ USD của Trung Quốc đã được định tuyến lại qua Việt Nam trong tháng 5, tăng 30% YoY. Hoạt động tương tự qua Indonesia cũng tăng 25%.”

Đặc biệt, Indonesia – nơi ghi nhận mức tăng mạnh trong xuất khẩu trung chuyển – lại không xuất hiện trong danh sách áp thuế đầu tiên, làm dấy lên đồn đoán rằng nước này có thể là mục tiêu tiếp theo trong chiến lược thương mại mới của Mỹ.

Triển vọng thương mại Mỹ-Trung: Những yếu tố cần theo dõi trong thời gian tới

Tuần này, thương mại toàn cầu tiếp tục là tâm điểm chú ý, đặc biệt là các diễn biến liên quan đến Trung Quốc. Một cuộc chiến thương mại ủy nhiệm có thể dẫn đến vòng thuế tiếp theo, đồng thời tạo áp lực buộc Bắc Kinh phải tung ra các biện pháp kích thích kinh tế mới.

Việc theo dõi chặt chẽ xuất khẩu khoáng sản đất hiếm của Trung Quốc là điều cần thiết. Tháng gần nhất, xuất khẩu nam châm đất hiếm giảm 74% YoY, trong đó lượng xuất khẩu sang Mỹ giảm tới 93%. Với việc Trung Quốc kiểm soát 69% sản lượng khai thác và khoảng 90% năng lực chế biến đất hiếm toàn cầu, bất kỳ biến động nào cũng có thể làm rung chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ngoài ra, các yếu tố nội địa như thị trường bất động sản, tỷ lệ thất nghiệp thanh niên, tâm lý tiêu dùng, chi tiêu hộ gia đình và dữ liệu thương mại sắp tới sẽ đóng vai trò then chốt trong việc xác định quỹ đạo chính sách của Bắc Kinh.