Tỷ lệ sinh của Nhật Bản xuống mức thấp kỷ lục bất chấp nỗ lực của chính phủ

Tỷ lệ sinh của Nhật Bản xuống mức thấp kỷ lục bất chấp nỗ lực của chính phủ

Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

15:18 04/06/2025

Tỷ lệ sinh của Nhật Bản giảm trong năm 2024 năm thứ chín liên tiếp, đạt mức thấp kỷ lục mới, nhấn mạnh thách thức lớn mà chính phủ đang đối mặt khi cố gắng đảo ngược xu hướng ở một trong những xã hội già hóa nhất thế giới.

Tổng tỷ suất sinh — số con trung bình mà một phụ nữ có khả năng sinh trong những năm có khả năng sinh sản — giảm xuống 1.15, giảm từ 1.2 của năm trước, và đánh dấu tỷ lệ thấp nhất trong các ghi chép từ năm 1947. Xu hướng này đặc biệt đáng chú ý ở Tokyo, nơi tỷ lệ này dưới 1 năm thứ hai liên tiếp.

Tổng số ca sinh giảm xuống khoảng 686,000, đánh dấu lần đầu tiên con số này giảm xuống dưới 700,000. Số ca tử vong tổng cộng khoảng 1.61 triệu, dẫn đến dân số giảm ròng khoảng 919,000 và kéo dài chuỗi giảm dân số hàng năm của đất nước lên 18 năm.

Dữ liệu này nhấn mạnh sự khẩn cấp của nỗ lực gần đây của chính phủ nhằm thúc đẩy tỷ lệ sinh. Thủ tướng Shigeru Ishiba đã triển khai một loạt các chính sách nhằm giảm gánh nặng tài chính cho các gia đình, bao gồm mở rộng trợ cấp liên quan đến trẻ em và giáo dục trung học miễn học phí. Chính phủ cũng đã đảm bảo bồi thường toàn bộ tiền lương cho một số cặp vợ chồng cùng nghỉ phép chăm sóc con cái và cải thiện điều kiện làm việc cho nhân viên chăm sóc trẻ em và điều dưỡng.

Những biện pháp này dựa trên các sáng kiến của người tiền nhiệm của Ishiba, Fumio Kishida, người đã cam kết nâng mức hỗ trợ của chính phủ cho mỗi trẻ em lên mức tương đương với Thụy Điển, nơi 3.4% GDP được dành cho các phúc lợi gia đình. Vào thời điểm đó, Kishida đã cảnh báo rằng Nhật Bản có thể “mất khả năng hoạt động như một xã hội” trừ khi có hành động táo bạo.

Cuộc khủng hoảng tỷ lệ sinh giảm nhanh chóng vẫn chưa được giải quyết, một phát ngôn viên của Bộ Y tế cho biết, viện dẫn dân số phụ nữ trẻ giảm và xu hướng kết hôn và sinh con muộn hơn là những yếu tố góp phần chính.

Sự sụt giảm liên tục về số ca sinh đang làm dấy lên lo ngại về tương lai của hệ thống an sinh xã hội Nhật Bản. Chương trình lương hưu công cộng của quốc gia đang chịu áp lực ngày càng tăng, với số người đóng góp ít hơn và số người nhận tăng lên. Trong hai thập kỷ qua, số người đóng góp vào hệ thống đã giảm khoảng 3 triệu, trong khi số người hưởng lợi đã tăng gần 40%, theo một báo cáo riêng của bộ.

Chi phí an sinh xã hội tăng vọt của Nhật Bản đang gây áp lực lớn hơn nữa lên tài chính công, nơi tỷ lệ nợ trên GDP đứng ở mức cao nhất trong số các nền kinh tế phát triển. Đối với năm tài khóa 2025, chi tiêu phúc lợi xã hội lên tới 38.3 nghìn tỷ Yên (266.3 tỷ USD), chiếm một phần ba ngân sách quốc gia.

Thị trường lao động cũng được dự kiến sẽ tiếp tục chịu áp lực. Nếu các xu hướng hiện tại tiếp tục, Nhật Bản có thể đối mặt với tình trạng thiếu hụt 6.3 triệu lao động vào năm 2030, theo ước tính của Persol Research and Consulting.

Những thách thức về nhân khẩu học đang gia tăng trên toàn thế giới. Tại Hàn Quốc, tỷ lệ sinh tăng nhẹ vào năm ngoái lần đầu tiên sau chín năm, mặc dù chỉ đạt 0.75. Số ca sinh ở Mỹ giảm vào năm 2023 xuống mức thấp nhất trong hơn 40 năm, một xu hướng có thể đã khiến chính quyền Donald Trump xem xét một loạt các chính sách chăm sóc trẻ em.

Trong một dấu hiệu đáng khích lệ hiếm hoi, số cặp vợ chồng mới cưới ở Nhật Bản đã tăng hơn 10,000 vào năm 2024 so với năm trước. Vì tỷ lệ kết hôn và sinh nở có mối liên hệ chặt chẽ ở nước này, sự gia tăng này có thể giúp hỗ trợ tỷ lệ sinh trong tương lai. Các chính quyền địa phương, bao gồm cả ở Tokyo, gần đây đã khởi động các sáng kiến nhằm khuyến khích kết hôn, chẳng hạn như phát triển ứng dụng hẹn hò và tổ chức các sự kiện mai mối để tạo thêm cơ hội cho mọi người gặp gỡ các đối tác tiềm năng.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Giá vàng ổn định trong bối cảnh kỳ vọng lãi suất giảm và lo ngại thuế quan leo thang

Giá vàng ổn định trong bối cảnh kỳ vọng lãi suất giảm và lo ngại thuế quan leo thang

Giá vàng gần như không đổi trong phiên đầu tuần khi giới đầu tư theo dõi sát tiến triển đàm phán thương mại Mỹ-Trung trước hạn chót ngày 1/8 và chuẩn bị cho cuộc họp chính sách của Fed. Đồng USD trầm lắng và kỳ vọng cắt giảm lãi suất hỗ trợ đà giữ giá của vàng, trong khi bất ổn chính trị tại Nhật và diễn biến địa chính trị toàn cầu tiếp tục được giới đầu tư theo dõi chặt chẽ.
Trung Quốc đột ngột tăng mạnh xuất khẩu nam châm đất hiếm sang Mỹ sau thỏa thuận thương mại

Trung Quốc đột ngột tăng mạnh xuất khẩu nam châm đất hiếm sang Mỹ sau thỏa thuận thương mại

Sau nhiều tháng gián đoạn do căng thẳng thương mại, xuất khẩu nam châm đất hiếm của Trung Quốc sang Mỹ đã bật tăng mạnh trong tháng 6, tăng hơn 660% so với tháng 5. Động thái này diễn ra sau khi hai nước đạt được thỏa thuận tháo gỡ các rào cản liên quan đến giấy phép xuất khẩu. Sự phục hồi mạnh mẽ này góp phần xoa dịu chuỗi cung ứng toàn cầu trong các lĩnh vực chiến lược như xe điện và tua-bin gió. Tuy nhiên, tính chung nửa đầu năm, lượng xuất khẩu vẫn giảm gần 19% so với cùng kỳ 2024, cho thấy những ảnh hưởng kéo dài từ căng thẳng địa chính trị.
Trung Quốc giữ nguyên lãi suất cho vay, theo dõi triển vọng phục hồi và áp lực giảm phát

Trung Quốc giữ nguyên lãi suất cho vay, theo dõi triển vọng phục hồi và áp lực giảm phát

Ngân hàng Trung ương Trung Quốc giữ nguyên lãi suất cơ bản đúng như dự báo, trong bối cảnh tăng trưởng quý II nhỉnh hơn kỳ vọng nhưng nhu cầu trong nước vẫn yếu. Giới phân tích cho rằng các áp lực giảm phát và bất ổn toàn cầu có thể thúc đẩy các biện pháp nới lỏng bổ sung vào cuối năm. Thị trường đang chờ đợi cuộc họp Bộ Chính trị sắp tới để rõ hơn định hướng chính sách trong nửa cuối năm 2025.
Niềm tin người tiêu dùng Anh giảm mạnh do lo ngại về thị trường lao động và chi phí sinh hoạt

Niềm tin người tiêu dùng Anh giảm mạnh do lo ngại về thị trường lao động và chi phí sinh hoạt

Chỉ số niềm tin người tiêu dùng do Deloitte công bố đã giảm 2.6 điểm phần trăm trong quý II, xuống mức thấp nhất kể từ đầu năm 2024. Kết quả phản ánh tâm lý thận trọng gia tăng trước những bất ổn về an ninh việc làm, lạm phát kéo dài và áp lực chi phí sinh hoạt. Trong khi đó, tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 4.7% và tốc độ tăng lương đạt mức cao nhất kể từ tháng 1, cho thấy bức tranh kinh tế vẫn còn nhiều biến động.
Cơ quan quản lý thị trường Pháp yêu cầu Vivendi rút lui ưu đãi

Cơ quan quản lý thị trường Pháp yêu cầu Vivendi rút lui ưu đãi

Cơ quan quản lý thị trường Pháp đã phán quyết rằng Bolloré SE và Vincent Bolloré phải đưa ra một lời đề nghị rút lui công khai đối với Vivendi SE trong vòng sáu tháng tới, đây là một đòn giáng đối với tỷ phú truyền thông kiểm soát công ty này.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ