Thị trường chứng khoán được đảm bảo bằng thế chấp của Trung Quốc đã giảm gần hai phần ba trong năm qua sau làn sóng trả nợ sớm từ các chủ sở hữu, phản ánh bối cảnh đầu tư ảm đạm của đất nước này.

Quy mô của thị trường này là 363 tỷ nhân dân tệ (51 tỷ USD) vào tháng 3, so với hơn 1,000 tỷ nhân dân tệ cách đó chỉ một năm. Mức thanh toán trước hạn đã tăng vọt trong năm ngoái và đang tăng trở lại.

Vào tháng 3, các khoản thế chấp đã được thanh toán ở mức cao nhất trong năm nay, tương đương với tỷ lệ trả trước hạn 43% hàng năm - khoảng gấp bốn lần mức thông thường.

Các chuyên gia phân tích cho rằng dữ liệu này phản ánh tác động của việc chính phủ cắt giảm lãi suất, là dấu hiệu cho thấy nhiều hộ gia đình lựa chọn trả nợ do thiếu lựa chọn đầu tư khả thi hơn trước bối cảnh kinh tế bất ổn.

Ngành chứng khoán hoá, trong đó các tài sản sẽ được ''gom lại'' được bán dưới dạng công cụ giống như trái phiếu cho các nhà đầu tư, sẽ mở ra cánh cửa tiếp cận thị trường thế chấp với quy mô 38,000 tỷ nhân dân tệ của Trung Quốc trong bối cảnh lĩnh vực bất động sản vật lộn để đảo ngược đà chậm lại kéo dài nhiều năm.

Tỷ lệ thanh toán trước hạn cho chứng khoán đảm bảo bằng thế chấp lần đầu tăng vọt lên tới 63% so với cùng kỳ năm ngoái vào tháng 9, khi các ngân hàng lớn nhà nước công bố cắt giảm lãi suất thế chấp, điều mà các chuyên gia phân tích cho rằng đã thúc đẩy hoạt động tái cấp vốn.

Bước đi này là một trong nhiều nỗ lực nhằm hỗ trợ thị trường bất động sản sau khi cuộc khủng hoảng nguồn vốn giữa các nhà phát triển bất động sản nổ ra vào năm 2021, tác động nặng nề tới hoạt động xây dựng và nền kinh tế nói chung.

Tỷ lệ trả nợ trước hạn tăng vọt lên tới 63%

Tracy Wan, giám đốc của Fitch Ratings cho biết ban đầu công ty này cho rằng thanh toán trước hạn tăng vọt sẽ chỉ là "một lần" do thay đổi chính sách, đặc biệt khi nhiều trường hợp các ngân hàng tại Trung Quốc có thể tái cấp vốn toàn bộ khoản vay với lãi suất thấp hơn. Nhưng "sự gia tăng" đó trong năm nay có thể một phần do khách hàng lựa chọn sử dụng tiền mặt để trả nợ thay vì tích cực đầu tư.

"Ngay cả trước đó (thay đổi chính sách), chúng tôi đã chứng kiến ​​một xu hướng tăng trả nợ trước hạn. Mọi người cảm thấy trả một khoản vay thế chấp lãi suất cao trong khi thu được lãi suất đầu tư thấp là điều vô nghĩa nên họ trả nợ sớm," bà nói và chỉ ra lợi suất thấp từ các sản phẩm quản lý tài sản.

Các nhà đầu tư vào chứng khoán thế chấp bất động sản phải đối mặt với "rủi ro trả nợ trước hạn" khi các khoản thế chấp nền tảng của các giao dịch được thanh toán sớm và họ cần tìm nơi đầu tư mới với lãi suất tương tự.

"Tất cả đều liên quan đến thị trường bất động sản... có ít người mua nhà hơn," Andy Lai, quan chức tại BNP Paribas nhận định về sự sụt giảm trong số lượng phát hành mới.

"Không có nhiều cơ hội đầu tư tại Trung Quốc," ông nói thêm, chỉ ra "tình hình kinh tế, hoạt động giao dịch cổ phiếu" và "các hạn chế đầu tư nước ngoài khiến việc trả nợ thế chấp trước hạn là cách an toàn với các nhà đầu tư."

Jerry Fang, giám đốc tại S&P Global cho biết có khả năng có "một số yếu tố" dẫn đến tỷ lệ trả nợ trước hạn cao. Ông chỉ ra sự gia tăng doanh số bất động sản hiện có, trái ngược với lo ngại về việc mua nhà mới xây dựng do các vấn đề về tài chính của nhà phát triển.