Bong bóng chứng khoán đang bị thổi phồng do hiệu ứng đám đông?

Bong bóng chứng khoán đang bị thổi phồng do hiệu ứng đám đông?

Anh Tùng, CFA

Anh Tùng, CFA

Senior Analyst

10:24 26/09/2020

Sự thiếu đa dạng trong tư duy của các nhà đầu tư đang khiến thị trường rơi vào trạng thái bong bóng

Sự sụt giảm trên thị trường chứng khoán gần đây đang làm dấy lên lo ngại rằng thị trường chứng khoán Mỹ đang ở trong một quả bong bóng sắp vỡ, khi phe mua đang dần thoát khỏi thị trường.

Bong bóng tài chính không phải là mới. Cơn sốt hoa tulip năm 1637, khi giá của loại hoa mới được giới thiệu ở Hà Lan tăng vọt và sau đó sụp đổ, là ví dụ đầu tiên trong lịch sử. Sau đó, bong bóng xảy ra nhiều hơn trên thị trường tài chính. Kỳ vọng quá “hoang đường” về tăng trưởng của khu vực công nghiệp trong những năm 1920 đã khiến thị trường chứng khoán Hoa Kỳ sụp đổ năm 1929, và sự bùng nổ Internet trong những năm 2000 đã thổi phồng bong bóng dotcom. Việc bãi bỏ các quy định, đòn bẩy cao, lãi suất thấp và lượng tiền mặt dư thừa cũng có thể góp phần tạo nên bong bóng trên thị trường.

Nhưng có một đặc điểm chung phổ biến trong các bong bóng: đó là hiệu ứng đám đông, hoặc FOMO. Bong bóng giá được thổi phồng từ những hành vi sai lầm giống nhau của một đám đông.

Một nghiên cứu được xuất bản vào năm 2014 bởi Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia (Hoa Kỳ) kết luận rằng "bong bóng ảnh hưởng rất lớn từ sự đồng nhất về hành vi trên thị trường và có thể bị đe dọa bởi sự đa dạng trong hành vi". Điều đó có lý. Thị trường tài chính được cho là sẽ tự tiến hóa, vì vậy, để xảy ra bong bóng, những nhận thức về sai lầm trên thị trường phải được chia sẻ rộng rãi.

Nếu những sai lầm trên thị trường đều giống nhau trong một đám đông, hay nói cách khác, họ đều "sai theo hệ thống", những người tham gia thị trường có xu hướng chấp nhận quyết định của những trader khác và không có khả năng nghi ngờ hành vi của họ.

Có được lợi nhuận không tương quan với những biến động trên thị trường (alpha return) là một điều rất nhiều trader hướng đến, điều này đòi hỏi bạn phải khác biệt với đám đông. Chắc chắn điều đó dễ dàng hơn nếu các nhà đầu tư có những suy nghĩ khác nhau. Nếu không, một đám đông sẽ bị bịt kín trong một bong bóng, và không được chuẩn bị để nhận ra sự căng quá mức của nó.

Broker listing

Cùng chuyên mục

Tuần kinh tế sắp tới: Phát biểu của Powell sẽ dẫn dắt một tuần ít dữ liệu

Tuần kinh tế sắp tới: Phát biểu của Powell sẽ dẫn dắt một tuần ít dữ liệu

Tuần tới có thể là khoảng thời gian lý tưởng để nghỉ hè, khi lịch công bố dữ liệu kinh tế khá thưa thớt. Điểm nhấn lớn nhất sẽ là bài phát biểu của Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Jerome Powell tại Washington vào thứ Ba, nơi ông có thể cập nhật quan điểm về thị trường lao động, lạm phát và định hướng lãi suất. Powell dự kiến sẽ không đề cập đến các lời kêu gọi từ chức. Ngoài ra, Phó Chủ tịch Fed Michelle W. Bowman cũng có thể thu hút sự chú ý khi phát biểu tại cùng hội nghị vào thứ Tư.
Mỹ và Trung Quốc buộc phải bắt tay - Mỹ cần đất hiếm, Trung Quốc cần chip AI

Mỹ và Trung Quốc buộc phải bắt tay - Mỹ cần đất hiếm, Trung Quốc cần chip AI

Đây không phải là sự hòa giải, mà giống như một thỏa hiệp mong manh được đúc kết giữa những chiến tuyến thương mại, là một cái bắt tay đầy toan tính, với một tay nắm chặt công cụ kiểm soát đất hiếm, tay kia không rời danh sách thuế quan. Xuất khẩu nam châm đất hiếm của Trung Quốc sang Mỹ đã bùng nổ trong tháng 6, tăng tới 660% so với đáy lịch sử của tháng Năm. Đây không đơn thuần là sự hồi phục, mà là cú bật mạnh mẽ ra khỏi hố sâu căng thẳng ngoại giao.
Người kế nhiệm Gallatin: Scott Bessent và tham vọng tái định hình tài chính nước Mỹ

Người kế nhiệm Gallatin: Scott Bessent và tham vọng tái định hình tài chính nước Mỹ

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đang theo đuổi một kế hoạch tài chính đầy tham vọng nhằm bù đắp khoản chi 3,400 tỷ USD từ đạo luật OBBBA, bằng cách kết hợp thuế quan, tăng trưởng kinh tế, điều tiết lãi suất và stablecoin. Trong khi Nhà Trắng dự báo thâm hụt sẽ giảm mạnh, Văn phòng Ngân sách Quốc hội lại cảnh báo rủi ro nợ công phình to. Liệu Bessent sẽ trở thành Gallatin mới của thế kỷ 21 hay là một phiên bản hiện đại của John Law – người từng đưa cả nền kinh tế Pháp đến sụp đổ?
Bức tranh tổng thể của giai đoạn mùa hè ảm đạm

Bức tranh tổng thể của giai đoạn mùa hè ảm đạm

Chỉ số S&P 500 điều chỉnh nhẹ vào phiên thứ Sáu mà không có bất kỳ thông tin mới nào đáng chú ý. Nhưng điều đó có thực sự thay đổi bức tranh toàn cảnh của các ngành không? Rõ ràng, cổ phiếu công nghệ và tài chính không ghi nhận biến động đáng kể trong ngày, vậy có điều gì nổi bật ở những lĩnh vực còn lại không? Liệu có hợp lý để kỳ vọng các nhóm cổ phiếu như bất động sản hoặc chỉ số Russell 2000 sẽ có diễn biến tích cực hơn trong bối cảnh Thống đốc Waller đưa ra lập luận ủng hộ việc cắt giảm lãi suất?
Thuế quan, công nghệ và động lực: Một tuần giao dịch trên dây căng thẳng với hai trọng tâm chính

Thuế quan, công nghệ và động lực: Một tuần giao dịch trên dây căng thẳng với hai trọng tâm chính

Phiên giao dịch đầu tuần tại châu Á mở ra trong không khí thận trọng nhưng phần nào nhẹ nhõm, thị trường dần ổn định sau những biến động chính trị cuối tuần tại Tokyo, khi sự kiện này không lan rộng thành một cú sốc cho thị trường trái phiếu toàn cầu. Hợp đồng tương lai JGB giữ vững, qua đó giúp các hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ và cặp USDJPY bật lên nhẹ, giảm bớt các vị thế phòng vệ trước sự kiện rủi ro.
Nhật Bản sau bầu cử: Liên minh cầm quyền suy yếu, thị trường đối diện thách thức chính sách và tài khóa

Nhật Bản sau bầu cử: Liên minh cầm quyền suy yếu, thị trường đối diện thách thức chính sách và tài khóa

Cuộc bầu cử Thượng viện Nhật Bản khiến liên minh cầm quyền mất thế đa số, làm dấy lên lo ngại về sự chậm trễ trong hoạch định chính sách và áp lực tài chính gia tăng, trong bối cảnh đàm phán thuế quan với Mỹ đang diễn ra. Nhà đầu tư theo dõi sát động thái từ BoJ, tương lai chính trị của Thủ tướng Ishiba và khả năng thay đổi chính sách tài khóa trong những tháng tới.
Châu Á giữ nhịp ổn định, Phố Wall dõi theo “trận mở màn” lợi nhuận Big Tech và tín hiệu chính sách toàn cầu

Châu Á giữ nhịp ổn định, Phố Wall dõi theo “trận mở màn” lợi nhuận Big Tech và tín hiệu chính sách toàn cầu

Thị trường châu Á khởi đầu tuần trong vùng an toàn sau bầu cử Nhật không ngoài dự báo, đồng yen bật nhẹ giữa bất ổn chính trị. Phố Wall chuẩn bị bước vào tâm điểm mùa báo cáo lợi nhuận với các ông lớn công nghệ như Alphabet, Tesla. Nhà đầu tư toàn cầu tiếp tục theo dõi sát đàm phán thuế quan, triển vọng lãi suất từ Fed, ECB và các yếu tố chi phối hàng hóa, dầu mỏ.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ