Tổng quan

Thị trường chứng khoán ngày nay trở nên nhanh nhạy và sôi động hơn bao giờ hết — vừa là cơ hội lớn, vừa tiềm ẩn không ít rủi ro. Với số lượng người tham gia tăng mạnh so với các thập kỷ trước, mọi biến động đều được thị trường phản ứng gần như tức thì, nhờ dòng vốn dồi dào và lượng thông tin lan truyền nhanh chóng. Điều này tạo ra những cơ hội mà thế hệ nhà đầu tư trước chưa từng có, nhưng đồng thời cũng kéo theo nhiều mối nguy hiểm mới mà các nhà đầu tư cần nhận diện để tránh những tổn thất không đáng có trong hành trình xây dựng danh mục và tài sản cá nhân.

Tính chất hiện đại của thị trường là một tín hiệu cảnh báo mà bất kỳ ai tham gia vào tài chính cũng không nên bỏ qua. Điều này liên quan đến những nguyên tắc cơ bản và hành vi dự kiến trong bối cảnh nhà đầu tư ngày càng tìm cách phòng vệ rủi ro.

Để hành động hiệu quả, các nhà đầu tư cần hiểu mối tương quan giữa diễn biến giá của iShares 20+ Year Treasury Bond (NASDAQ: TLT) — một đại diện cho thị trường trái phiếu dài hạn — và các tài sản mang tính phòng thủ cao như SPDR Gold Shares (NYSE: GLD), vốn thường được nhà đầu tư tổ chức ưa chuộng khi mức độ rủi ro tăng cao. Hiện tại, cả hai đang trở thành rào cản lớn đối với đà tăng của SPDR S&P 500 ETF Trust.

Trái phiếu đại diện cho điều gì: Chỉ số quan trọng nhất

Một trong những yếu tố quan trọng nhất quyết định vận hành của nền kinh tế là tiền tệ – sự khan hiếm hay dư thừa của nó, giá trị của nó là đắt hay rẻ. Trái phiếu là một trong những công cụ thể hiện rõ nhất điều này, thông qua lợi suất của chúng.

ETF TLT – theo dõi trái phiếu chính phủ Mỹ có kỳ hạn trên 20 năm – đã giảm tới 7.4% trong 12 tháng qua, thể hiện mức kém hiệu quả đáng kể so với S&P 500. Tuy nhiên, điểm đáng chú ý hơn cả là lợi suất của ETF này hiện đã tăng lên 4.4%.

Lợi suất tăng phản ánh chi phí tiền tệ hiện nay đã trở nên đắt đỏ hơn rất nhiều so với vài năm trước – một yếu tố khiến khả năng tăng trưởng của doanh nghiệp trở nên khó khăn hơn. Điều này đang được phản ánh rõ nét ở các cổ phiếu tiêu dùng không thiết yếu, khi người tiêu dùng Mỹ đang phải thu hẹp chi tiêu và hạn chế tiếp cận tín dụng.

Các ví dụ tiêu biểu là Lululemon Athletica (NASDAQ: LULU) và The Gap Inc. (NYSE: GAP), cả hai đều chứng kiến giá cổ phiếu giảm hai con số sau các báo cáo tài chính gần đây.

Hiệu suất của vàng – Thước đo niềm tin vào tài sản an toàn

Từ lâu, vàng luôn được xem là kênh phòng ngừa rủi ro hiệu quả trước lạm phát và biến động thị trường, nhờ vào nguồn cung hữu hạn và giá trị nội tại không bị xói mòn bởi chính sách tiền tệ.

Trước các cuộc đàm phán thương mại căng thẳng giữa Mỹ và nhiều đối tác, nhà đầu tư lo ngại về mức độ rủi ro của đồng USD và trái phiếu Mỹ, cũng như các tài sản quốc tế. Trong bối cảnh đó, vàng trở thành lựa chọn hợp lý nhất để né tránh bất ổn.

Điều này được phản ánh rõ nét qua mức tăng giá 42% trong vòng một năm của SPDR Gold Shares ETF — một tín hiệu rõ ràng cho thấy dòng tiền đang chuyển hướng sang tài sản an toàn, trong một thị trường mà sự bất ổn ngày càng lấn át kỳ vọng tăng trưởng.

Dĩ nhiên, hành vi đầu tư này — từ trái phiếu đến vàng — đều có tác động dây chuyền đến định giá S&P 500.

Tất cả cuối cùng vẫn quy về cổ phiếu – và mức định giá của S&P 500

Chi phí vốn tăng cao – được thể hiện qua lợi suất trái phiếu – là yếu tố cản trở tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp, từ đó gây áp lực lên định giá của S&P 500. Điều này không mới, nó xảy ra trong mọi chu kỳ tài chính. Nhưng điểm khác biệt hiện tại là phản ứng của nhà đầu tư đã nhanh hơn rất nhiều.

Họ đã rút khỏi cổ phiếu và đổ tiền vào vàng – và kết quả là S&P 500 đã lao dốc hơn 20% từ đỉnh 52 tuần, ngay sau sự kiện được gọi là “Ngày Giải phóng” tháng 4/2025, khi Tổng thống Trump công bố các mức thuế áp dụng mới trong nền kinh tế. Đó là thời điểm chính thức đánh dấu sự trở lại của thị trường con gấu.

Dù sau đó chỉ số đã hồi phục với tốc độ ấn tượng, nhưng hiện tại giá vẫn đang lưỡng lự ngay dưới mức đỉnh mọi thời đại. Khối lượng giao dịch cũng giảm sút – phản ánh tâm lý do dự và thiếu động lực để vượt qua ngưỡng kháng cự quan trọng.

Và nếu để ý kỹ, ta sẽ thấy sự chững lại này hoàn toàn phản ánh những gì đang diễn ra ở thị trường trái phiếu và vàng – nơi mà nỗi sợ hãi tiếp tục chiếm ưu thế.