Đầu tiên, yếu tố giảm phát nghiêm trọng nhất là khoản nợ lớn trên toàn cầu khi lãi suất tăng. Chỉ riêng đại dịch đã khiến các chính phủ, công ty và hộ gia đình phải gánh thêm khoản nợ khổng lồ 24 nghìn tỷ USD. Theo ước tính của Viện Tài chính Quốc tế, tổng số dư đạt gần 300 nghìn tỷ USD, tăng 1/3 trong vòng 7 năm qua.

Một khi lãi suất tăng, con nợ có khả năng phải trả hết những khoản nợ hiện có hơn là tích lũy nhiều hơn. Điều đó có thể làm chậm tăng trưởng, làm dấy lên lo ngại về tình trạng trì trệ. Nhưng trên hết, nó sẽ làm giảm cung tiền, xác định lại môi trường thiểu phát lâu nay và thậm chí có nguy cơ giảm phát.

Yếu tố giảm phát thứ hai là nhân khẩu học vì một xã hội già chi tiêu ít hơn do tiêu dùng chậm lại sau khi nghỉ hưu. Đại dịch đã buộc nhiều người lao động gần đến tuổi nghỉ hưu phải nghỉ hưu sớm. Và những người thiếu hụt nguồn tài chính dự phòng ​​sau khi nghỉ hưu sẽ không chỉ giảm chi tiêu so với mức trước khi nghỉ hưu mà còn so với mức mà họ có thể đã chi tiêu nếu quá trình nghỉ hưu diễn ra mà không có đại dịch.

Điều đó tạo ra cơ hội tăng lương cho những người lao động trẻ tuổi. Và chúng ta đang thấy tiền lương tăng khi nền kinh tế toàn cầu mở cửa trở lại đang bị bao phủ bởi tình trạng thiếu lao động - một nguồn gốc gây lo lắng cho những người lo ngại về vòng xoáy giá tiền lương.

Nhưng sức mạnh thương lượng của người lao động chỉ là tạm thời. Có sự khác biệt lớn so với lực lượng lao động được đoàn kết hơn vào những năm 1970 khi các thỏa thuận lao động thường có chỉ số giá cả để bảo vệ người lao động khỏi lạm phát. Thêm vào đó, tình trạng thiếu hụt lao động hiện tại dự kiến sẽ giảm bớt trong những tháng tới, chuyển quyền lực đàm phán trở lại cho người sử dụng lao động.

Và đó là bởi vì các công ty có một con át chủ bài: động lực lớn thứ ba của giảm phát, công nghệ. Trong ngắn hạn, rất khó để ứng phó với tình trạng thiếu lao động bằng các giải pháp công nghệ. Nhưng theo thời gian, người sử dụng lao động sẽ có thể thay đổi tỷ lệ vốn trên lao động.

Bất kỳ sự "thay đổi quá mức" nào để tránh lạm phát có thể dễ dàng dẫn đến mức lãi suất mà cuối cùng sẽ điều chỉnh trở lại theo hướng giảm phát với việc buộc phải giảm đòn bẩy, ngừng hoạt động, giảm tăng trưởng và có thể xảy ra suy thoái. Trong kịch bản đó, nguy cơ lạm phát đình trệ sẽ chỉ là tạm thời.

Với những dự báo hiện tại và niềm tin của người tiêu dùng đều cho thấy khả năng kinh tế dễ bị tổn thương khi thắt chặt, một sự thay đổi chính sách có thể đột ngột và bất ngờ - đặc biệt là khi các vị thế mua ròng ngày càng tăng trên các thị trường như dầu thô và vị thế bán ròng trên trái phiếu

Thật vậy, nếu tăng trưởng năm 2022 đủ chậm lại, chúng ta sẽ chuyển từ đặt cược vào lạm phát và lạm phát đình trệ sang ước rằng chúng ta đã phòng ngừa cho nhu cầu giảm mạnh và giảm phát.