Lạm phát vẫn luôn là một bài toán đau đầu chưa có lời giải!

Lạm phát vẫn luôn là một bài toán đau đầu chưa có lời giải!

Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

08:46 16/01/2025

Người Mỹ ngày càng lo ngại về vấn đề lạm phát dai dẳng, và Tổng thống đắc cử Donald Trump cần đảm bảo rằng ông không thổi bùng những lo lắng đó bằng việc cắt giảm thuế hoặc có những chính sách thuế quan không đúng lúc làm tăng chi phí nhập khẩu.

Dữ liệu mới nhất cho thấy lý do tại sao đây là một thời điểm nhạy cảm. Báo cáo hôm thứ Tư cho thấy CPI tăng 0.39% trong tháng 12, mức tăng lớn nhất trong một tháng kể từ tháng 2. Mặc dù phần lớn sức nóng đến từ các danh mục dễ biến động, nhưng chúng cũng là những lĩnh vực tác động trực tiếp nhất đến tâm lý người tiêu dùng: giá xăng và các mặt hàng siêu thị. Mối lo ngại về nguồn cung cũng như thời tiết giá rét đã góp phần làm chỉ số giá hàng hóa năng lượng tăng 4.3%, và giá thực phẩm nhà tăng vọt trong tháng thứ hai, vì cúm gia cầm góp phần làm giá trứng tăng vọt.

Các nhà kinh tế tin rằng lạm phát kỳ vọng là một lời tiên tri tự ứng nghiệm: Người tiêu dùng kỳ vọng giá cao hơn có thể chấp nhận chúng như một điều hiển nhiên thay vì mua hàng ở nơi khác. Ở mức cực đoan hơn, họ cũng có thể yêu cầu mức lương cao hơn để theo kịp lạm phát, điều này khiến chi phí doanh nghiệp tăng cao hơn và thúc đẩy các công ty tăng giá sản phẩm đầu ra hơn nữa (kịch bản vòng xoáy tiền lương-giá khét tiếng).

Một cuộc khảo sát của Đại học Michigan được công bố vào thứ Sáu cho thấy người tiêu dùng Hoa Kỳ kỳ vọng giá cả sẽ tăng 3.3% trong 5-10 năm tới. Một cuộc khảo sát của Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York được công bố vào thứ Hai cho thấy người tiêu dùng kỳ vọng giá cả sẽ tăng 3% trong ba năm tới, mức cao nhất kể từ tháng 11 năm 2023. T

Morning Consult và Ngân hàng Dự trữ Liên bang Cleveland Research đưa ra một biện pháp nhằm định lượng lạm phát kỳ vọng trong 12 tháng. Thay vì hỏi về lạm phát, câu hỏi của họ cho người tiêu dùng là thu nhập của họ sẽ phải thay đổi như thế nào để khiến họ "khá giả như nhau", dựa trên kỳ vọng của họ về giá cả trong 12 tháng tới. Chuỗi số liệu đó cho thấy lạm phát kỳ vọng, mặc dù không xấu đi, đã bị kẹt trong một phạm vi cao.

Trong bối cảnh hiện nay, các nhà hoạch định chính sách tại Nhà Trắng và Cục Dự trữ Liên bang cần phải làm tròn trách nhiệm của mình để xoa dịu nỗi lo lắng của người tiêu dùng — chứ không phải làm điều ngược lại. Thật không may, sự bất ổn có thể gia tăng nếu Tổng thống Donald Trump cố gắng thực hiện các đợt cắt giảm thuế thúc đẩy nhu cầu toàn diện và áp dụng thêm chính sách thuế quan, điều này có thể sẽ tự động đẩy giá hàng hóa nhập khẩu lên cao.

Một báo cáo tuần này từ các đồng nghiệp của tôi tại Bloomberg News là Jenny Leonard và Saleha Mohsin cho chúng ta biết rằng nhóm kinh tế mới đang "thảo luận về việc tăng dần thuế quan theo từng tháng, một cách tiếp cận dần dần nhằm mục đích thúc đẩy đòn bẩy đàm phán". Nghe có vẻ như là một kế hoạch thú vị để gây sức ép lên các đối tác thương mại và bạn bè toàn cầu của Hoa Kỳ, nhưng cũng có nguy cơ gây ảnh hưởng tiêu cực tới lạm phát kỳ vọng.

Nhìn chậm lại, dữ liệu lạm phát mới nhất thực sự không tệ đến vậy. Mặc dù rủi ro về phía cung luôn hiện hữu, lạm phát giá trứng và khí đốt sẽ không kéo dài mãi mãi, và thước đo CPI lõi — loại trừ thực phẩm và năng lượng biến động — đã khiến các nhà kinh tế ngạc nhiên với mức thay đổi 0.23% so với tháng trước. Với dữ liệu đó trong tay, Bloomberg Economics hiện ước tính rằng chỉ số CPI lõi cực kỳ quan trọng, đóng vai trò then chốt trong định hướng chính sách của Cục Dự trữ Liên bang, có thể chỉ tăng 0.17% trong tháng 12. Nghĩ một cách xa hơn, PCE lõi tính theo năm rất có thể sẽ hội tụ về mức 2% trong nửa đầu năm 2025. Các nhà giao dịch trái phiếu đã nắm bắt những tín hiệu đầy hy vọng này và lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 2 năm đã giảm 9 điểm cơ bản tại thời điểm viết bài xuống còn 4.27% vào thứ Tư.

Theo nhiều cách, câu chuyện giảm phát vẫn có thể đi đúng hướng và có kết thúc có hậu vào năm 2025 hoặc 2026. Nhưng lạm phát kỳ vọng không ổn định đang nổi cộm như một rủi ro lớn đối với kết quả đó và các nhà hoạch định chính sách nên làm mọi cách có thể để tránh tự bắn vào chân mình.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Mỹ và Trung Quốc buộc phải bắt tay - Mỹ cần đất hiếm, Trung Quốc cần chip AI

Mỹ và Trung Quốc buộc phải bắt tay - Mỹ cần đất hiếm, Trung Quốc cần chip AI

Đây không phải là sự hòa giải, mà giống như một thỏa hiệp mong manh được đúc kết giữa những chiến tuyến thương mại, là một cái bắt tay đầy toan tính, với một tay nắm chặt công cụ kiểm soát đất hiếm, tay kia không rời danh sách thuế quan. Xuất khẩu nam châm đất hiếm của Trung Quốc sang Mỹ đã bùng nổ trong tháng 6, tăng tới 660% so với đáy lịch sử của tháng Năm. Đây không đơn thuần là sự hồi phục, mà là cú bật mạnh mẽ ra khỏi hố sâu căng thẳng ngoại giao.
Người kế nhiệm Gallatin: Scott Bessent và tham vọng tái định hình tài chính nước Mỹ

Người kế nhiệm Gallatin: Scott Bessent và tham vọng tái định hình tài chính nước Mỹ

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đang theo đuổi một kế hoạch tài chính đầy tham vọng nhằm bù đắp khoản chi 3,400 tỷ USD từ đạo luật OBBBA, bằng cách kết hợp thuế quan, tăng trưởng kinh tế, điều tiết lãi suất và stablecoin. Trong khi Nhà Trắng dự báo thâm hụt sẽ giảm mạnh, Văn phòng Ngân sách Quốc hội lại cảnh báo rủi ro nợ công phình to. Liệu Bessent sẽ trở thành Gallatin mới của thế kỷ 21 hay là một phiên bản hiện đại của John Law – người từng đưa cả nền kinh tế Pháp đến sụp đổ?
Bức tranh tổng thể của giai đoạn mùa hè ảm đạm

Bức tranh tổng thể của giai đoạn mùa hè ảm đạm

Chỉ số S&P 500 điều chỉnh nhẹ vào phiên thứ Sáu mà không có bất kỳ thông tin mới nào đáng chú ý. Nhưng điều đó có thực sự thay đổi bức tranh toàn cảnh của các ngành không? Rõ ràng, cổ phiếu công nghệ và tài chính không ghi nhận biến động đáng kể trong ngày, vậy có điều gì nổi bật ở những lĩnh vực còn lại không? Liệu có hợp lý để kỳ vọng các nhóm cổ phiếu như bất động sản hoặc chỉ số Russell 2000 sẽ có diễn biến tích cực hơn trong bối cảnh Thống đốc Waller đưa ra lập luận ủng hộ việc cắt giảm lãi suất?
Thuế quan, công nghệ và động lực: Một tuần giao dịch trên dây căng thẳng với hai trọng tâm chính

Thuế quan, công nghệ và động lực: Một tuần giao dịch trên dây căng thẳng với hai trọng tâm chính

Phiên giao dịch đầu tuần tại châu Á mở ra trong không khí thận trọng nhưng phần nào nhẹ nhõm, thị trường dần ổn định sau những biến động chính trị cuối tuần tại Tokyo, khi sự kiện này không lan rộng thành một cú sốc cho thị trường trái phiếu toàn cầu. Hợp đồng tương lai JGB giữ vững, qua đó giúp các hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ và cặp USDJPY bật lên nhẹ, giảm bớt các vị thế phòng vệ trước sự kiện rủi ro.
Nhật Bản sau bầu cử: Liên minh cầm quyền suy yếu, thị trường đối diện thách thức chính sách và tài khóa

Nhật Bản sau bầu cử: Liên minh cầm quyền suy yếu, thị trường đối diện thách thức chính sách và tài khóa

Cuộc bầu cử Thượng viện Nhật Bản khiến liên minh cầm quyền mất thế đa số, làm dấy lên lo ngại về sự chậm trễ trong hoạch định chính sách và áp lực tài chính gia tăng, trong bối cảnh đàm phán thuế quan với Mỹ đang diễn ra. Nhà đầu tư theo dõi sát động thái từ BoJ, tương lai chính trị của Thủ tướng Ishiba và khả năng thay đổi chính sách tài khóa trong những tháng tới.
Châu Á giữ nhịp ổn định, Phố Wall dõi theo “trận mở màn” lợi nhuận Big Tech và tín hiệu chính sách toàn cầu

Châu Á giữ nhịp ổn định, Phố Wall dõi theo “trận mở màn” lợi nhuận Big Tech và tín hiệu chính sách toàn cầu

Thị trường châu Á khởi đầu tuần trong vùng an toàn sau bầu cử Nhật không ngoài dự báo, đồng yen bật nhẹ giữa bất ổn chính trị. Phố Wall chuẩn bị bước vào tâm điểm mùa báo cáo lợi nhuận với các ông lớn công nghệ như Alphabet, Tesla. Nhà đầu tư toàn cầu tiếp tục theo dõi sát đàm phán thuế quan, triển vọng lãi suất từ Fed, ECB và các yếu tố chi phối hàng hóa, dầu mỏ.
Yen tăng sau bầu cử Thượng viện Nhật giữa lo ngại bất ổn chính trị và đàm phán thuế quan

Yen tăng sau bầu cử Thượng viện Nhật giữa lo ngại bất ổn chính trị và đàm phán thuế quan

Đồng yen tăng giá khi liên minh cầm quyền của Thủ tướng Ishiba không đạt đa số tại Thượng viện, làm dấy lên lo ngại về sự bất ổn chính trị tại Nhật Bản trong thời điểm nhạy cảm trước hạn chót đàm phán thuế quan với Mỹ. Diễn biến này diễn ra trong bối cảnh thị trường toàn cầu tiếp tục theo dõi chặt chẽ chính sách của Mỹ và biến động tiền tệ tại các nền kinh tế chủ chốt.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ