Nếu chính phủ Mỹ không cái thiện các khoản nợ, quốc gia này sẽ sụp đổ?

Nếu chính phủ Mỹ không cái thiện các khoản nợ, quốc gia này sẽ sụp đổ?

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

09:24 17/09/2024

Chính phủ Mỹ đang ở trong tình trạng "phủ nhận nợ". Tương tự như vậy, 2 ứng cử viên trong cuộc bầu cử tổng thống cũng không hề bận tâm đến vấn đề này. Đây là hiện thực đáng báo động.

Có lẽ không có gì ngạc nhiên khi Donald Trump và Kamala Harris không nhắc gì về thách thức lớn nhất về chính sách kinh tế của đất nước - cụ thể là làm thế nào để hạn chế việc vay nợ công. Để chiến thắng cuộc bầu cử để giành chiến thắng, họ cần nhấn mạnh vào việc giảm thuế hoặc tăng chi tiêu công. Trong một đất nước bị chia rẽ sâu sắc, nơi tất cả đều chọn phe và muốn đánh bại “kẻ thù”, không có chỗ cho việc lo lắng về ngân sách và những lựa chọn khó khăn liên quan đến sự đánh đổi hay thỏa hiệp.

Hãy yên tâm rằng những lựa chọn khó khăn sẽ đến, theo cách này hay cách khác. Khi được hỏi về cách ông phá sản, một trong những nhân vật của Ernest Hemingway đã nói một câu nổi tiếng: "Ban đầu rất từ từ rồi đột ngột sụp đổ". Chính phủ cũng vậy. Mỹ đang trên đà vỡ nợ - và tất cả sự chậm trễ trong việc đối mặt với viễn cảnh này đều khiến chúng ta khó tránh khỏi viễn cảnh đó hơn.

Sự thật này không chỉ bị che khuất bởi chiến tranh chính trị mà còn bởi cách đưa ra dự báo về nợ công. Các dự báo gần đây nhất từ ​​Văn phòng Ngân sách Quốc hội cho thấy nợ công ròng tăng từ khoảng 100% GDP trong năm nay lên hơn 120% một chút trong vòng 10 năm. Thật không may, đây có thể là kịch bản tốt nhất.

Trước hết, chính sách đã lỗi thời. Các số liệu tài chính mới nhất cho thấy thâm hụt vẫn đang gia tăng, một phần là do lãi suất cao hơn. Chi phí lãi vay hàng năm sẽ lần đầu tiên vượt quá 1 nghìn tỷ USD trong năm nay. Ngoài ra, các dự báo cho rằng các khoản cắt giảm thuế được thông qua trong chính quyền Trump vào năm 2017 sẽ hết hạn đúng vào cuối năm sau - một điều khoản đặc trưng của chính sách tài khóa Mỹ, mục đích duy nhất của chính sách là ngụy trang cho những tác động thực sự đối với ngân sách. Trump đã hứa rằng các khoản cắt giảm thuế sẽ được gia hạn, Harris cho biết thuế sẽ không tăng đối với hầu hết người nộp thuế. Việc gia hạn hoàn toàn sẽ thêm khoảng 4 nghìn tỷ USD vào tài khoản thâm hụt trong 10 năm - chỉ ít hơn một chút so với toàn bộ doanh thu thuế vào năm ngoái.

Theo luật, CBO cho rằng chương trình An sinh xã hội, Medicare và các chương trình bắt buộc khác vẫn tiếp tục được rót vốn ngay cả khi các quỹ tín thác liên quan của chúng đã cạn kiệt. Những tác động đối với thâm hụt được che giấu bằng áp lực giảm đối với chi tiêu tùy ý cho quốc phòng, thực thi pháp luật, giao thông vận tải, v.v., vốn buộc phải giảm theo tỷ lệ của nền kinh tế. Có nhiều khả năng là chi tiêu quốc phòng, nói riêng, sẽ cần phải tăng theo tỷ lệ của nền kinh tế, có thể là đáng kể. Các dự báo cũng giả định tăng trưởng kinh tế ổn định, không suy thoái và không tăng đột biến chi phí vay của chính phủ.

Điểm cuối cùng này là rất quan trọng. Do vai trò của lãi suất trong động lực nợ, nên dự báo về nợ công không bền vững, theo một nghĩa nào đó, là mơ hồ. Các mô hình thúc đẩy các dự báo phải coi vấn đề ngân sách là sắp được giải quyết ngay cả khi không phải như vậy: Thay vì giả sử sẽ có một sự điều chỉnh chính sách, các mô hình giả sử một đợt tăng thuế độc hại về mặt chính trị. Nếu không có một số đột phá về chính sách như vậy, được gọi là quy tắc đóng cửa, các mô hình sẽ sụp đổ: Các nhà đầu tư thấy rằng chính phủ sẽ phá sản theo chính sách hiện tại, vì vậy họ yêu cầu lãi suất cao hơn, thâm hụt và nợ tăng tốc; do đó, lãi suất tăng nhiều hơn, thâm hụt tăng lên và sự sụp đổ tài chính sẽ bất ngờ bùng nổ.

Trên thực tế, các nhà dự báo buộc phải gian lận các mô hình của họ bằng cách khiến các mô phỏng giả định rằng bất kể nợ lớn đến mức nào, Washington sẽ bằng cách nào đó giải quyết được vấn đề trước khi các nhà đầu tư hoảng sợ.

Sự lạc quan quá mức cần thiết về mặt tính toán này là đáng lo ngại. Tệ hơn nữa là nợ có thể lớn đến mức không thể hấp thụ những đột phá kỳ diệu vào phút cuối. Nghiên cứu gần đây về Mô hình Ngân sách Penn Wharton cho thấy rằng Mỹ, với những đặc điểm riêng của mình (đặc biệt là tỷ lệ tiết kiệm thấp), không thể duy trì tỷ lệ nợ vượt quá 200% GDP trong bất kỳ trường hợp nào. Vào thời điểm đó, các loại thuế cần thiết để ổn định nợ sẽ rất lớn đến mức có thể làm sụp đổ nền kinh tế.

Các nhà kinh tế của PWBM nói thêm rằng 200% là giới hạn bên ngoài dựa trên các giả định thuận lợi. Một giá trị hợp lý hơn gần với 175%, và thậm chí khi đó, điều này giả định rằng các thị trường tài chính tin rằng chính phủ cuối cùng sẽ thực hiện một quy tắc đóng cửa hiệu quả. Điểm mấu chốt là giá trị tối đa này không phải là số nợ lớn nhất mà Mỹ có thể duy trì một cách an toàn; khoản nợ đã lớn hơn mức mà quốc gia này có thể duy trì một cách an toàn. Thay vào đó, theo logic của mô hình, đó là điểm mà tình trạng vỡ nợ chuyển từ khó tránh thành không thể tránh được.

Kịch bản không thể tránh khỏi này có vẻ vẫn còn khá xa vời - nhưng trong nhiều năm, các dự báo nợ đã liên tục hướng tới điều này và không có dấu hiệu nào cho thấy sự thay đổi. Một cuộc suy thoái hoặc sự thay đổi tâm trạng trên thị trường tài chính sẽ làm cho phép tính trở nên tệ hơn nghiêm trọng. Việc đẩy nợ xuống đã là một thách thức, giả sử rằng bất kỳ ai cũng muốn thử, mà không ai muốn. Và nhiệm vụ này ngày càng trở nên khó khăn hơn.

Chính phủ Anh hiện tại đã đổ lỗi sự vô trách nhiệm về tài chính của chính phủ tiền nhiệm. Họ đang phải vật lộn để đưa ra những biện pháp tốt, nhưng ít nhất thì mục tiêu đã được thừa nhận và một nỗ lực đang được tiến hành. Các chính trị gia của Mỹ tiếp tục phớt lờ vấn đề này hoàn toàn. Và họ không bị chỉ trích vì điều đó - không phải bởi cử tri, không phải bởi báo chí và (với một số ít trường hợp ngoại lệ đáng ngạc nhiên) thậm chí không phải bởi các chuyên gia phân tích. Đất nước này đang bị mắc kẹt trong tình trạng “phủ nhận” nợ. Kết cục sẽ không mấy tốt đẹp.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Tuần kinh tế sắp tới: Phát biểu của Powell sẽ dẫn dắt một tuần ít dữ liệu

Tuần kinh tế sắp tới: Phát biểu của Powell sẽ dẫn dắt một tuần ít dữ liệu

Tuần tới có thể là khoảng thời gian lý tưởng để nghỉ hè, khi lịch công bố dữ liệu kinh tế khá thưa thớt. Điểm nhấn lớn nhất sẽ là bài phát biểu của Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Jerome Powell tại Washington vào thứ Ba, nơi ông có thể cập nhật quan điểm về thị trường lao động, lạm phát và định hướng lãi suất. Powell dự kiến sẽ không đề cập đến các lời kêu gọi từ chức. Ngoài ra, Phó Chủ tịch Fed Michelle W. Bowman cũng có thể thu hút sự chú ý khi phát biểu tại cùng hội nghị vào thứ Tư.
Mỹ và Trung Quốc buộc phải bắt tay - Mỹ cần đất hiếm, Trung Quốc cần chip AI

Mỹ và Trung Quốc buộc phải bắt tay - Mỹ cần đất hiếm, Trung Quốc cần chip AI

Đây không phải là sự hòa giải, mà giống như một thỏa hiệp mong manh được đúc kết giữa những chiến tuyến thương mại, là một cái bắt tay đầy toan tính, với một tay nắm chặt công cụ kiểm soát đất hiếm, tay kia không rời danh sách thuế quan. Xuất khẩu nam châm đất hiếm của Trung Quốc sang Mỹ đã bùng nổ trong tháng 6, tăng tới 660% so với đáy lịch sử của tháng Năm. Đây không đơn thuần là sự hồi phục, mà là cú bật mạnh mẽ ra khỏi hố sâu căng thẳng ngoại giao.
Người kế nhiệm Gallatin: Scott Bessent và tham vọng tái định hình tài chính nước Mỹ

Người kế nhiệm Gallatin: Scott Bessent và tham vọng tái định hình tài chính nước Mỹ

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đang theo đuổi một kế hoạch tài chính đầy tham vọng nhằm bù đắp khoản chi 3,400 tỷ USD từ đạo luật OBBBA, bằng cách kết hợp thuế quan, tăng trưởng kinh tế, điều tiết lãi suất và stablecoin. Trong khi Nhà Trắng dự báo thâm hụt sẽ giảm mạnh, Văn phòng Ngân sách Quốc hội lại cảnh báo rủi ro nợ công phình to. Liệu Bessent sẽ trở thành Gallatin mới của thế kỷ 21 hay là một phiên bản hiện đại của John Law – người từng đưa cả nền kinh tế Pháp đến sụp đổ?
Bức tranh tổng thể của giai đoạn mùa hè ảm đạm

Bức tranh tổng thể của giai đoạn mùa hè ảm đạm

Chỉ số S&P 500 điều chỉnh nhẹ vào phiên thứ Sáu mà không có bất kỳ thông tin mới nào đáng chú ý. Nhưng điều đó có thực sự thay đổi bức tranh toàn cảnh của các ngành không? Rõ ràng, cổ phiếu công nghệ và tài chính không ghi nhận biến động đáng kể trong ngày, vậy có điều gì nổi bật ở những lĩnh vực còn lại không? Liệu có hợp lý để kỳ vọng các nhóm cổ phiếu như bất động sản hoặc chỉ số Russell 2000 sẽ có diễn biến tích cực hơn trong bối cảnh Thống đốc Waller đưa ra lập luận ủng hộ việc cắt giảm lãi suất?
Thuế quan, công nghệ và động lực: Một tuần giao dịch trên dây căng thẳng với hai trọng tâm chính

Thuế quan, công nghệ và động lực: Một tuần giao dịch trên dây căng thẳng với hai trọng tâm chính

Phiên giao dịch đầu tuần tại châu Á mở ra trong không khí thận trọng nhưng phần nào nhẹ nhõm, thị trường dần ổn định sau những biến động chính trị cuối tuần tại Tokyo, khi sự kiện này không lan rộng thành một cú sốc cho thị trường trái phiếu toàn cầu. Hợp đồng tương lai JGB giữ vững, qua đó giúp các hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ và cặp USDJPY bật lên nhẹ, giảm bớt các vị thế phòng vệ trước sự kiện rủi ro.
Nhật Bản sau bầu cử: Liên minh cầm quyền suy yếu, thị trường đối diện thách thức chính sách và tài khóa

Nhật Bản sau bầu cử: Liên minh cầm quyền suy yếu, thị trường đối diện thách thức chính sách và tài khóa

Cuộc bầu cử Thượng viện Nhật Bản khiến liên minh cầm quyền mất thế đa số, làm dấy lên lo ngại về sự chậm trễ trong hoạch định chính sách và áp lực tài chính gia tăng, trong bối cảnh đàm phán thuế quan với Mỹ đang diễn ra. Nhà đầu tư theo dõi sát động thái từ BoJ, tương lai chính trị của Thủ tướng Ishiba và khả năng thay đổi chính sách tài khóa trong những tháng tới.
Châu Á giữ nhịp ổn định, Phố Wall dõi theo “trận mở màn” lợi nhuận Big Tech và tín hiệu chính sách toàn cầu

Châu Á giữ nhịp ổn định, Phố Wall dõi theo “trận mở màn” lợi nhuận Big Tech và tín hiệu chính sách toàn cầu

Thị trường châu Á khởi đầu tuần trong vùng an toàn sau bầu cử Nhật không ngoài dự báo, đồng yen bật nhẹ giữa bất ổn chính trị. Phố Wall chuẩn bị bước vào tâm điểm mùa báo cáo lợi nhuận với các ông lớn công nghệ như Alphabet, Tesla. Nhà đầu tư toàn cầu tiếp tục theo dõi sát đàm phán thuế quan, triển vọng lãi suất từ Fed, ECB và các yếu tố chi phối hàng hóa, dầu mỏ.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ