Thế giới đã sẵn sàng cho sự trở lại của Donald Trump

Thế giới đã sẵn sàng cho sự trở lại của Donald Trump

Ngọc Lan

Ngọc Lan

Junior Editor

07:13 11/11/2024

Nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên của Donald Trump đã tạo nên một làn sóng hỗn loạn và hoang mang trên toàn cầu. Nhiều quốc gia không biết phải đối phó với vị tân Tổng thống này như thế nào. Cho đến tận bây giờ, nhiều nước vẫn còn lo ngại rằng ông sẽ thể hiện thiện cảm với các nhà lãnh đạo độc tài như Vladimir Putin và Tập Cận Bình nhiều hơn là với những đồng minh thân cận của Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, điều đáng ngạc nhiên là đối với nhiều quốc gia, khả năng Trump tái đắc cử không phải là một viễn cảnh đáng lo ngại như nhiều người vẫn tưởng. Từ các cường quốc như Ấn Độ, đến Thổ Nhĩ Kỳ và Indonesia, họ đều tự tin có thể vượt qua mọi thách thức - thậm chí còn kỳ vọng sẽ thu được nhiều lợi ích hơn từ quan hệ với Hoa Kỳ so với thời kỳ dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Joe Biden.

Nhưng phải chăng đây là một suy nghĩ quá đỗi ngây thơ? Trump vốn nổi tiếng với tính cách thất thường khó đoán. Minh chứng rõ ràng là trong thời gian tại vị, ông đã nhiều lần công khai cáo buộc Ấn Độ lợi dụng Hoa Kỳ, đặc biệt là việc liên tục chỉ trích nước này áp đặt thuế cao đối với dòng xe môtô Harley-Davidson. (Không phải ngẫu nhiên khi Harley được lắp ráp tại Wisconsin và Pennsylvania - hai bang có tính quyết định trong cuộc bầu cử.) Mới đây, ông còn một lần nữa gay gắt chỉ trích Ấn Độ là một "kẻ lạm dụng nghiêm trọng" trong hệ thống thương mại toàn cầu.

Mặc dù vậy, khi đi sâu phân tích những xung đột này, ta có thể nhận thấy những điều hết sức thú vị. Thời điểm đó, dù giới lãnh đạo Ấn Độ đang có nhiều bất đồng sâu sắc với Hoa Kỳ về nhiều vấn đề - từ các lệnh trừng phạt Iran cho đến kế hoạch mua sắm hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 của Nga - thì những mối quan tâm của Trump lại đơn giản hơn nhiều: Ấn Độ đã khéo léo xoa dịu ông chỉ bằng một động thái đơn giản là cắt giảm thuế cho những chiếc môtô đang gây tranh cãi.

Trái ngược hoàn toàn, Biden, cũng như phần lớn các vị Tổng thống Hoa Kỳ tiền nhiệm, lại nhìn nhận quan hệ đối tác với các quốc gia như Ấn Độ dưới lăng kính các giá trị chung. Trong quan điểm của ông, các quốc gia dân chủ có sứ mệnh thiêng liêng là phải ủng hộ và củng cố trật tự quốc tế dựa trên luật lệ. Nếu bất kỳ bên nào phá vỡ niềm tin này, dù là bằng việc lách lệnh trừng phạt hay bị cáo buộc gian lận thương mại, đều sẽ làm suy yếu nền tảng và nhiệt huyết đang thúc đẩy mối quan hệ song phương.

Khi tầm nhìn hướng đến một tương lai mà Ấn Độ và Hoa Kỳ ngày càng gắn kết sâu rộng trong mọi lĩnh vực - tương tự như mối quan hệ Mỹ-Âu - thì bất cứ dấu hiệu rạn nứt nào giữa hai cường quốc này đều có thể gây tê liệt toàn bộ quan hệ đối tác. Chính vì vậy, không có gì đáng ngạc nhiên khi trong suốt nhiệm kỳ của Biden, nhiều nhân vật có ảnh hưởng tại Mỹ đã bày tỏ lo ngại rằng chiến lược xoay trục sang Ấn Độ là một "nước cờ sai lầm". Về phía Ấn Độ, họ cảm thấy bất mãn trước áp lực phải điều chỉnh các giá trị của mình cho phù hợp với Mỹ để được công nhận là đối tác đáng tin cậy.

Đặc biệt hơn, chính quyền Biden còn phải đối mặt với những cáo buộc về tính thiếu trung thực trong chính sách. Khi mới đắc cử, ông đã không tiếc lời về việc hợp tác với các nền dân chủ đồng chí hướng và khôi phục sinh khí cho các thể chế đa phương. Thế nhưng sau đó, Nhà Trắng lại đột ngột gạt bỏ các thỏa thuận thương mại mới và để mặc Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) trong tình trạng bất lực trước các tranh chấp thương mại quốc tế.

Dưới thời Trump, khẩu hiệu "Nước Mỹ trên hết" chỉ đơn thuần là một câu khẩu hiệu với cách thực thi thiếu nhất quán và kém hiệu quả. Ngược lại, dưới thời Biden, tư tưởng "chính sách đối ngoại vì tầng lớp trung lưu" lại biến thành một học thuyết bảo hộ cứng nhắc, khiến các đối tác của Hoa Kỳ từ châu Á đến châu Âu phải vật vã tìm đường tiếp cận "Pháo đài Mỹ" vốn giờ đây đã trở nên khép kín.

Theo nhận định của giới quan sát, thời Trump ít nhất vẫn còn dư địa cho sự thỏa hiệp và đối thoại. Các quan chức New Delhi tự tin rằng họ có thể đáp ứng được những kỳ vọng của vị Tân Tổng thống này, bất kể đó là nhu cầu chính trị hay cá nhân. Minh chứng là Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã từng đồng hành cùng Trump trong các chiến dịch vận động tranh cử; và đáng chú ý hơn, theo các báo cáo, tập đoàn của Trump có nhiều dự án đầu tư được hoạch định tại Ấn Độ hơn bất kỳ quốc gia nào trên thế giới.

Đối với Ấn Độ - một quốc gia vốn nhạy cảm trước những chỉ trích về sự suy yếu của các thể chế dân chủ - việc đón chào một Tổng thống Mỹ ít quan tâm đến những vấn đề này là điều dễ hiểu. Họ không đơn độc trong suy nghĩ này. Các nhà lãnh đạo như Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cũng tự định vị mình - tương tự Trump - là những người bảo vệ giá trị truyền thống trước làn sóng tự do hóa và là người đấu tranh vì lợi ích quốc gia trong một trật tự thế giới đầy biến động. Bằng cách ưu tiên đàm phán về lợi ích thực tế thay vì những bài giảng về chủ nghĩa phi tự do, vị Tổng thống sắp nhậm chức thậm chí có thể mở rộng bản đồ các quốc gia sẵn sàng hợp tác với Washington trong những lĩnh vực cụ thể.

Tuy nhiên, để thích nghi với thế giới ngày càng thiên về lợi ích này, mỗi quốc gia cần xác định rõ những gì họ có thể mang đến bàn đàm phán. Ví dụ, Ấn Độ có thể phải đưa ra những cam kết an ninh cụ thể hơn và đồng ý tăng cường mua sắm vũ khí từ Mỹ. Về phía châu Âu, họ chắc chắn sẽ phải gánh vác nhiều trách nhiệm hơn trong việc tự bảo vệ mình và thể hiện sự linh hoạt trong các quy định. Tuy nhiên, khác với năm 2016, có rất ít quốc gia cảm thấy cần phải lo lắng quá mức ở thời điểm hiện tại.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Mỹ và Trung Quốc buộc phải bắt tay - Mỹ cần đất hiếm, Trung Quốc cần chip AI

Mỹ và Trung Quốc buộc phải bắt tay - Mỹ cần đất hiếm, Trung Quốc cần chip AI

Đây không phải là sự hòa giải, mà giống như một thỏa hiệp mong manh được đúc kết giữa những chiến tuyến thương mại, là một cái bắt tay đầy toan tính, với một tay nắm chặt công cụ kiểm soát đất hiếm, tay kia không rời danh sách thuế quan. Xuất khẩu nam châm đất hiếm của Trung Quốc sang Mỹ đã bùng nổ trong tháng 6, tăng tới 660% so với đáy lịch sử của tháng Năm. Đây không đơn thuần là sự hồi phục, mà là cú bật mạnh mẽ ra khỏi hố sâu căng thẳng ngoại giao.
Người kế nhiệm Gallatin: Scott Bessent và tham vọng tái định hình tài chính nước Mỹ

Người kế nhiệm Gallatin: Scott Bessent và tham vọng tái định hình tài chính nước Mỹ

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đang theo đuổi một kế hoạch tài chính đầy tham vọng nhằm bù đắp khoản chi 3,400 tỷ USD từ đạo luật OBBBA, bằng cách kết hợp thuế quan, tăng trưởng kinh tế, điều tiết lãi suất và stablecoin. Trong khi Nhà Trắng dự báo thâm hụt sẽ giảm mạnh, Văn phòng Ngân sách Quốc hội lại cảnh báo rủi ro nợ công phình to. Liệu Bessent sẽ trở thành Gallatin mới của thế kỷ 21 hay là một phiên bản hiện đại của John Law – người từng đưa cả nền kinh tế Pháp đến sụp đổ?
Bức tranh tổng thể của giai đoạn mùa hè ảm đạm

Bức tranh tổng thể của giai đoạn mùa hè ảm đạm

Chỉ số S&P 500 điều chỉnh nhẹ vào phiên thứ Sáu mà không có bất kỳ thông tin mới nào đáng chú ý. Nhưng điều đó có thực sự thay đổi bức tranh toàn cảnh của các ngành không? Rõ ràng, cổ phiếu công nghệ và tài chính không ghi nhận biến động đáng kể trong ngày, vậy có điều gì nổi bật ở những lĩnh vực còn lại không? Liệu có hợp lý để kỳ vọng các nhóm cổ phiếu như bất động sản hoặc chỉ số Russell 2000 sẽ có diễn biến tích cực hơn trong bối cảnh Thống đốc Waller đưa ra lập luận ủng hộ việc cắt giảm lãi suất?
Thuế quan, công nghệ và động lực: Một tuần giao dịch trên dây căng thẳng với hai trọng tâm chính

Thuế quan, công nghệ và động lực: Một tuần giao dịch trên dây căng thẳng với hai trọng tâm chính

Phiên giao dịch đầu tuần tại châu Á mở ra trong không khí thận trọng nhưng phần nào nhẹ nhõm, thị trường dần ổn định sau những biến động chính trị cuối tuần tại Tokyo, khi sự kiện này không lan rộng thành một cú sốc cho thị trường trái phiếu toàn cầu. Hợp đồng tương lai JGB giữ vững, qua đó giúp các hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ và cặp USDJPY bật lên nhẹ, giảm bớt các vị thế phòng vệ trước sự kiện rủi ro.
Nhật Bản sau bầu cử: Liên minh cầm quyền suy yếu, thị trường đối diện thách thức chính sách và tài khóa

Nhật Bản sau bầu cử: Liên minh cầm quyền suy yếu, thị trường đối diện thách thức chính sách và tài khóa

Cuộc bầu cử Thượng viện Nhật Bản khiến liên minh cầm quyền mất thế đa số, làm dấy lên lo ngại về sự chậm trễ trong hoạch định chính sách và áp lực tài chính gia tăng, trong bối cảnh đàm phán thuế quan với Mỹ đang diễn ra. Nhà đầu tư theo dõi sát động thái từ BoJ, tương lai chính trị của Thủ tướng Ishiba và khả năng thay đổi chính sách tài khóa trong những tháng tới.
Châu Á giữ nhịp ổn định, Phố Wall dõi theo “trận mở màn” lợi nhuận Big Tech và tín hiệu chính sách toàn cầu

Châu Á giữ nhịp ổn định, Phố Wall dõi theo “trận mở màn” lợi nhuận Big Tech và tín hiệu chính sách toàn cầu

Thị trường châu Á khởi đầu tuần trong vùng an toàn sau bầu cử Nhật không ngoài dự báo, đồng yen bật nhẹ giữa bất ổn chính trị. Phố Wall chuẩn bị bước vào tâm điểm mùa báo cáo lợi nhuận với các ông lớn công nghệ như Alphabet, Tesla. Nhà đầu tư toàn cầu tiếp tục theo dõi sát đàm phán thuế quan, triển vọng lãi suất từ Fed, ECB và các yếu tố chi phối hàng hóa, dầu mỏ.
Yen tăng sau bầu cử Thượng viện Nhật giữa lo ngại bất ổn chính trị và đàm phán thuế quan

Yen tăng sau bầu cử Thượng viện Nhật giữa lo ngại bất ổn chính trị và đàm phán thuế quan

Đồng yen tăng giá khi liên minh cầm quyền của Thủ tướng Ishiba không đạt đa số tại Thượng viện, làm dấy lên lo ngại về sự bất ổn chính trị tại Nhật Bản trong thời điểm nhạy cảm trước hạn chót đàm phán thuế quan với Mỹ. Diễn biến này diễn ra trong bối cảnh thị trường toàn cầu tiếp tục theo dõi chặt chẽ chính sách của Mỹ và biến động tiền tệ tại các nền kinh tế chủ chốt.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ