Tổng thống Donald Trump đang theo đuổi mục tiêu đưa Mỹ trở thành cường quốc nhiên liệu hóa thạch và hạ giá dầu nhằm kiểm soát lạm phát. Tuy nhiên, chính sách thuế quan khó đoán và những tuyên bố về giá dầu 50 USD/thùng đang khiến các giám đốc điều hành ngành dầu mỏ lo lắng, đe dọa đến các kế hoạch khai thác và đầu tư của họ.

Một cuộc khảo sát của Ngân hàng Dự trữ Liên bang Dallas (Dallas Fed) cho thấy sự bất an ngày càng gia tăng trong ngành dầu đá phiến. Các giám đốc điều hành trong lĩnh vực này nhận định rằng chính sách thương mại của Trump có thể tác động tiêu cực đến hoạt động khoan dầu. Một lãnh đạo doanh nghiệp nêu rõ: “Sự hỗn loạn trong chính sách của chính quyền là một thảm họa đối với thị trường hàng hóa. Chính sách thuế quan không có định hướng rõ ràng, và chúng tôi cần sự ổn định hơn.”

Khảo sát của Dallas Fed là một chỉ báo quan trọng về hoạt động khoan dầu tại khu vực Tây Nam nước Mỹ, đặc biệt là Texas—trung tâm sản xuất dầu lớn nhất nước và là thành trì chính trị quan trọng của Trump. Các phản hồi ẩn danh từ các lãnh đạo ngành dầu đá phiến trong khảo sát này từ lâu đã phản ánh trung thực tâm lý thị trường và bức tranh toàn cảnh của ngành năng lượng Mỹ.

Diễn biến giá dầu WTI từ đầu năm 2024 đến tháng 3/2025

Báo cáo mới nhất, cuộc khảo sát đầu tiên kể từ khi Trump tái nhậm chức, cho thấy sự bất mãn ngày càng gia tăng từ giới lãnh đạo dầu mỏ. Nhiều người cảnh báo rằng hoạt động khai thác dầu có thể sụt giảm ngay cả tại lưu vực Permian giàu tiềm năng của Texas và New Mexico. Theo kết quả khảo sát với 130 công ty, phần lớn các nhà điều hành trong khu vực này báo cáo mức độ bất định gia tăng mạnh trong quý I/2025. Đáng chú ý, gần một phần ba số người tham gia khảo sát cho biết triển vọng kinh doanh của họ đã xấu đi đáng kể so với cuối năm 2024.

Các nhà điều hành trong khu vực lưu vực Permian—trung tâm khai thác dầu đá phiến của Mỹ—cảnh báo rằng nếu giá dầu tiếp tục giảm xuống mức 50 USD/thùng như Trump gợi ý, sản lượng có thể suy giảm nghiêm trọng. Với tốc độ suy giảm sản lượng nhanh của các giếng dầu đá phiến, ngành này cần dòng vốn liên tục để duy trì sản xuất.

Giá dầu đang dao động quanh mức 70 USD/thùng, nhưng nếu giảm xuống 50 USD/thùng, nhiều doanh nghiệp sẽ buộc phải giảm đầu tư. Một giám đốc điều hành chia sẻ: “Lời đe dọa về mức giá dầu 50 USD/thùng đã khiến công ty chúng tôi phải cắt giảm kế hoạch đầu tư vốn cho năm 2025 và 2026.” Một nhà sản xuất khác nhấn mạnh: “Nếu giá dầu tiếp tục giảm, chúng tôi sẽ phải ngừng khai thác.”

Chuyên gia năng lượng Hunter Kornfeind từ Rapidan Energy Group nhận xét: “Khảo sát này củng cố thêm sự hoài nghi của thị trường về khả năng mở rộng sản xuất dầu. Thuế quan của Trump làm tăng chi phí đầu vào, trong khi giá dầu 50 USD/thùng sẽ là một trở ngại lớn cho sản xuất.”

Cố vấn thương mại của Trump, Peter Navarro, gần đây cho rằng mức giá 50 USD/thùng có thể giúp kiểm soát lạm phát, trong khi Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright khẳng định ngành dầu đá phiến Mỹ vẫn có thể tăng sản lượng ở mức giá này. Tuy nhiên, các nhà sản xuất dầu lại không hoàn toàn đồng tình với quan điểm này. Một giám đốc điều hành cho biết: “Lời đe dọa về mức giá dầu 50 USD/thùng từ chính quyền hiện tại đã khiến công ty chúng tôi phải cắt giảm kế hoạch đầu tư vốn cho năm 2025 và 2026.” Một nhà sản xuất khác nhấn mạnh: “Drill, baby, drill không thể hoạt động với mức giá 50 USD/thùng.”

Ảnh hưởng của thuế thép Trump đối với nhu cầu trong ngành dầu khí

Giới lãnh đạo ngành dầu mỏ Mỹ từng là những người ủng hộ tài chính nhiệt thành cho chiến dịch tái tranh cử của Trump vào năm ngoái, đặt kỳ vọng lớn vào cam kết của ông trong việc cắt giảm các quy định môi trường và thúc đẩy sản xuất nhiên liệu hóa thạch. Dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden, ngành dầu đá phiến vẫn ghi nhận lợi nhuận và sản lượng kỷ lục, song Trump vẫn thu hút được sự hậu thuẫn mạnh mẽ nhờ lời hứa biến Mỹ thành cường quốc năng lượng hàng đầu.

Tuy nhiên, thực tế đang dần cho thấy một bức tranh kém lạc quan hơn. Chính sách thuế quan của Trump—đặc biệt là mức thuế 25% đối với nhôm và thép, hai vật liệu thiết yếu trong ngành dầu khí—đang làm gia tăng chi phí sản xuất, đẩy nhiều công ty vào thế khó. Điều này tạo ra một nghịch lý: trong khi chính quyền Trump muốn thúc đẩy sản xuất dầu nội địa, các chính sách thương mại lại đang khiến chi phí khai thác tăng vọt, làm suy giảm lợi nhuận của các nhà sản xuất.

Một giám đốc điều hành trong ngành than thở: “Tôi đã gắn bó với lĩnh vực này hơn 40 năm, nhưng chưa bao giờ chứng kiến mức độ bất định lớn như hiện tại. Chúng tôi cần một môi trường chính sách ổn định, không phải những thay đổi khó đoán.”

Giữa bối cảnh này, ngành dầu mỏ Mỹ có thể bước vào một giai đoạn đầy thách thức. Ngay cả khi Trump vẫn cam kết hậu thuẫn nhiên liệu hóa thạch, thì sự hỗn loạn từ chính sách thuế quan và biến động giá dầu có thể khiến chiến lược “Drill, baby, drill” chỉ còn là một khẩu hiệu chính trị hơn là một kế hoạch thực tiễn. Liệu chính quyền Trump có điều chỉnh chính sách để bảo vệ ngành dầu mỏ Mỹ, hay sẽ tiếp tục tạo ra những rào cản mới? Câu trả lời vẫn đang bỏ ngỏ.